Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến năm 2030: Chính sách thiết thực thúc đẩy nông nghiệp hiện đại

Chính sách về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là một chính sách đã được thực hiện liên tục trong hơn ba thập niên qua, và hiện vẫn đang có hiệu lực đến hết năm 2025 theo các Nghị quyết của Quốc hội, trong đó có Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH14. Việc đề xuất kéo dài miễn thuế thêm 5 năm được cho là nhằm tiếp tục khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, hỗ trợ nông dân và giữ vững ổn định kinh tế - xã hội trong bối cảnh nhiều thách thức hiện nay.

Tác động tích cực rõ nét qua các giai đoạn thực hiện

Theo tổng kết của Bộ Tài chính, trong giai đoạn từ năm 2001 đến 2010, trung bình mỗi năm số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn, giảm là khoảng 3.268,5 tỷ đồng. Giai đoạn 2011–2016, con số này tăng lên khoảng 6.308,3 tỷ đồng mỗi năm. Tiếp đó, từ năm 2017 đến 2020, mức miễn giảm thuế đạt khoảng 7.438,5 tỷ đồng/năm. Riêng giai đoạn 2021–2023, trung bình số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn đạt khoảng 7.500 tỷ đồng/năm.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ. Ảnh: Phạm Thắng

Đây là một con số đáng kể, nhất là trong bối cảnh nguồn thu từ thuế sử dụng đất nông nghiệp chiếm tỷ lệ rất nhỏ trong tổng thu ngân sách nhà nước. Năm 2023, loại thuế này chỉ chiếm khoảng 0,00057% tổng thu ngân sách. Vì vậy, theo đánh giá của Chính phủ, việc tiếp tục miễn thuế đến hết năm 2030 sẽ không làm giảm thu ngân sách nhà nước, bởi đây là chính sách đã và đang được thực hiện trên thực tế.

Chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp không chỉ có ý nghĩa tài chính mà còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế – xã hội thiết thực khi hỗ trợ trực tiếp người nông dân, giúp họ giảm bớt chi phí sản xuất, có điều kiện đầu tư mở rộng quy mô và nâng cao năng suất. Đồng thời, chính sách này cũng khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, qua đó thúc đẩy tích tụ, tập trung đất đai để phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, hiện đại và bền vững.

Hướng đến nông nghiệp hiện đại, hội nhập

Việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được đánh giá là phù hợp với định hướng chiến lược phát triển kinh tế – xã hội 5 năm và các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Luật Đất đai số 31/2024/QH15 đã quy định rõ việc khuyến khích tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp quy mô lớn. Đồng thời, các quyết định của Thủ tướng Chính phủ cũng nhấn mạnh yêu cầu sửa đổi chính sách thuế theo hướng hỗ trợ sản xuất – kinh doanh trong nông nghiệp, tăng cường đầu tư từ các thành phần kinh tế vào lĩnh vực này.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và xu hướng bảo hộ mậu dịch gia tăng, việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế. Nó không chỉ giúp đảm bảo an ninh lương thực quốc gia mà còn góp phần cải thiện đời sống người dân nông thôn, tạo thêm việc làm và thu nhập, từ đó giảm nghèo bền vững và thúc đẩy xây dựng nông thôn mới.

Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp Việt Nam

Tại phiên họp Quốc hội ngày 13/5, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với đề xuất của Chính phủ về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030. Đây được coi là một chính sách ổn định, cần thiết để tránh tạo thêm chi phí cho sản xuất nông nghiệp trong khi nền kinh tế còn nhiều khó khăn.

Cần hoàn thiện và giám sát chặt chẽ hơn

Dù thống nhất với đề xuất của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng nhấn mạnh một số lưu ý quan trọng. Theo đó, cần cân nhắc việc không miễn thuế đối với các trường hợp đất nông nghiệp bị bỏ hoang hóa hoặc sử dụng sai mục đích. Điều này nhằm đảm bảo hiệu quả sử dụng đất, tránh tình trạng lãng phí tài nguyên đất đai và không để chính sách miễn thuế bị lợi dụng.

Ngoài ra, Ủy ban cũng đề nghị thực hiện việc đánh giá định kỳ hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp từ các góc độ như tác động đến kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân và hiệu quả sử dụng đất. Việc này không chỉ giúp minh bạch hóa quá trình thực thi chính sách mà còn là cơ sở để điều chỉnh, hoàn thiện chính sách phù hợp hơn với thực tiễn trong giai đoạn tới.

Một số ý kiến trong Ủy ban cho rằng, trong khi việc kéo dài thời hạn miễn thuế là cần thiết, thì dự thảo Nghị quyết lần này chưa đưa ra những chính sách mới phù hợp với tình hình hiện tại. Đặc biệt là thiếu các biện pháp cụ thể để giải quyết triệt để tình trạng đất bỏ hoang, đất sử dụng sai mục đích, cũng như chưa có những cơ chế rõ ràng nhằm thúc đẩy hiệu quả tích tụ đất đai và nâng cao năng suất sản xuất nông nghiệp.

Kéo dài miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là một giải pháp hợp lý, giúp giảm gánh nặng chi phí cho nông dân và doanh nghiệp.

Trong bối cảnh sản xuất nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, giá đầu vào tăng cao và yêu cầu thị trường ngày càng khắt khe, việc kéo dài miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là một giải pháp hợp lý, giúp giảm gánh nặng chi phí cho nông dân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần hiện thực hóa các mục tiêu phát triển nông nghiệp hiện đại, bền vững mà Việt Nam đang theo đuổi. Tuy nhiên, để chính sách này phát huy hiệu quả tối đa, cần đồng thời siết chặt giám sát, bổ sung quy định để ngăn chặn các hành vi sử dụng đất không đúng mục đích và khuyến khích tích tụ, sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp theo đúng tinh thần các nghị quyết của Đảng và Nhà nước.

Sầu riêng “thất mùa” đầu ra: Hậu quả từ lệ thuộc một thị trường

Gỡ nút thắt cho nông sản và sản phẩm OCOP: Bắt đầu từ chiếc bao bì

Kết nối yến sào, sầu riêng Việt với thị trường tỷ dân qua cửa khẩu thông minh