VIFTA: Đòn bẩy cho hàng Việt thâm nhập thị trường Israel

Ngày 25/7/2023, tại Israel, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Israel (VIFTA) chính thức được ký kết

Cắt giảm hơn 90% dòng thuế, mở rộng cánh cửa thương mại song phương

Ngày 25/7/2023, tại Israel, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Israel (VIFTA) chính thức được ký kết, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hợp tác kinh tế song phương. Sau 7 năm đàm phán với 12 phiên chính thức, hiệp định đã đi đến thống nhất toàn diện với 15 chương và nhiều phụ lục, bao trùm các lĩnh vực từ thương mại hàng hóa, dịch vụ – đầu tư, quy tắc xuất xứ cho đến hải quan, hàng rào kỹ thuật và phòng vệ thương mại.

Hiệp định bắt đầu có hiệu lực từ ngày 17/11/2024, trở thành FTA thứ 16 mà Việt Nam ký kết với các đối tác toàn cầu. Đây không chỉ là một văn kiện pháp lý mà còn là “tấm hộ chiếu” giúp hàng hóa Việt Nam thâm nhập mạnh mẽ hơn vào thị trường Israel và qua đó mở rộng sang các khu vực khác như Trung Đông, Bắc Phi, Nam Âu.

Một trong những điểm nổi bật nhất của VIFTA là cam kết mở cửa thị trường với mức độ cao. Israel sẽ xóa bỏ 92,7% số dòng thuế, trong khi Việt Nam cam kết xóa bỏ 85,8% số dòng thuế trong lộ trình. Nhờ vậy, hàng loạt sản phẩm của Việt Nam sẽ được hưởng lợi ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Cụ thể, nhiều mặt hàng nông sản và thủy sản như trứng, thịt, khoai tây, cà rốt, nấm, mật ong, cá ngừ được áp dụng hạn ngạch thuế quan 0%. Các sản phẩm dệt may, giày dép trong nhóm HS 61–64 phần lớn được miễn thuế ngay, số còn lại sẽ được gỡ bỏ trong vòng 3–5 năm. Đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng, tạo điều kiện cho hàng Việt gia tăng hiện diện tại Israel, đồng thời tiếp cận các thị trường liền kề thông qua “cửa ngõ” này.

Nông sản, thủy sản, dệt may đứng trước cơ hội bứt phá

Israel là quốc gia có nền kinh tế phát triển nhưng lại hạn chế về tài nguyên thiên nhiên và lao động, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng rất lớn, ước tính khoảng 35 tỷ USD mỗi năm. Chính vì vậy, nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá.

Thủy sản là nhóm hàng được nhắc đến đầu tiên. Trong nhiều năm qua, cá ngừ, tôm, mực và cá tra của Việt Nam đã có chỗ đứng ổn định tại Israel, được người tiêu dùng đánh giá cao. Với lộ trình cắt giảm thuế quan của VIFTA, thủy sản Việt Nam sẽ càng gia tăng sức cạnh tranh.

Nông sản và trái cây cũng có triển vọng lớn. Israel có nền nông nghiệp công nghệ cao nhưng chủng loại trái cây lại không phong phú. Đây là dư địa lớn cho các loại trái cây nhiệt đới của Việt Nam như thanh long, sầu riêng, vải, nhãn.

Ngoài ra, gia vị và lương thực thực phẩm như quế, hồi, hạt tiêu, cà phê, hạt điều, bánh kẹo, nước giải khát – những sản phẩm vốn đã xuất nhiều sang Trung Đông – sẽ có thêm lợi thế nhờ ưu đãi thuế quan.

Hàng tiêu dùng, giày dép, dệt may cũng được đánh giá là nhóm hàng chủ lực, khi Israel có nhu cầu cao và chính sách mở cửa mạnh mẽ đối với sản phẩm từ Việt Nam.

Đặc biệt, điện thoại và linh kiện tiếp tục là nhóm hàng xuất khẩu quan trọng, góp phần nâng cao kim ngạch và khẳng định vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các sản phẩm dệt may, giày dép trong nhóm HS 61–64 phần lớn được miễn thuế

Những kết quả thương mại thời gian qua cho thấy dư địa hợp tác giữa Việt Nam và Israel là rất lớn.

Trong 10 tháng năm 2024, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 2,578 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Israel đạt 676 triệu USD, tăng tới 23,4%.

Đà tăng trưởng tiếp tục được duy trì trong năm 2025. Chỉ trong 6 tháng đầu năm, thương mại hai chiều đã đạt 1,825 tỷ USD, tăng 31,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu của Việt Nam đạt 425 triệu USD. Dự kiến cả năm 2025, con số này có thể lên tới gần 3,7 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt xấp xỉ 900 triệu USD.

Những số liệu này cho thấy, bất chấp bối cảnh xung đột phức tạp tại Trung Đông, quan hệ thương mại Việt Nam – Israel vẫn duy trì được sức bật và tăng trưởng đáng kể.

Tiếp tục vượt qua các thách thức

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm với thách thức. Thị trường Israel tiềm ẩn nhiều rủi ro do bất ổn địa chính trị. Xung đột tại khu vực Trung Đông đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động thương mại, đặc biệt là xuất khẩu thủy sản. Nhiều lô hàng cá ngừ của Việt Nam sang Israel trong nửa đầu năm 2025 đã sụt giảm do tác động từ tình hình căng thẳng.

Ngoài ra, yếu tố logistics cũng là vấn đề đáng lo ngại. Tuyến vận tải biển qua Biển Đỏ và khu vực Yemen thường xuyên đối mặt với rủi ro, buộc doanh nghiệp phải cân nhắc mua bảo hiểm rủi ro và lựa chọn tuyến đường thay thế.

Về tiêu chuẩn thị trường, Israel tuy không khắt khe như Mỹ hay EU, nhưng các doanh nghiệp Việt vẫn cần tuân thủ các quy chuẩn quốc tế như FDA, HACCP, ISO để khẳng định uy tín. Đồng thời, việc xây dựng thương hiệu và đăng ký sở hữu trí tuệ cũng là yêu cầu bắt buộc nếu muốn đi đường dài, tránh tình trạng phụ thuộc vào thương hiệu trung gian.

Israel là quốc gia có nền kinh tế phát triển nhưng lại hạn chế về tài nguyên thiên nhiên

Có thể nói, VIFTA là bệ phóng quan trọng để xuất khẩu Việt Nam mở rộng sang Israel và khu vực Trung Đông. Với những ưu đãi thuế quan sâu rộng, nhiều ngành hàng thế mạnh của Việt Nam sẽ được tiếp thêm động lực để tăng trưởng.

Song song đó, doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực sản xuất, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, đầu tư thương hiệu và chiến lược logistics an toàn. Chỉ khi chuẩn bị kỹ lưỡng, các cơ hội từ VIFTA mới thực sự được chuyển hóa thành giá trị bền vững.

Với dự báo thương mại song phương có thể cán mốc gần 3,7 tỷ USD trong năm 2025, VIFTA đang mở ra một chương mới đầy triển vọng, góp phần nâng tầm quan hệ hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Israel trong giai đoạn tới.

Việt Nam – Bhutan mở rộng hợp tác thương mại: Cơ hội mới cho hàng hóa hai nước

Thúc đẩy đàm phán FTA, mở rộng cánh cửa thị trường Mỹ Latin

Na Chi Lăng: Từ chợ phiên vùng cao đến siêu thị và sàn thương mại điện tử