Thương mại số – Cú hích giúp hàng Việt vươn tầm quốc tế

Trong bối cảnh kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt hơn 530 tỷ USD chỉ trong chín tháng đầu năm 2025, việc chuyển đổi sang mô hình xúc tiến và giao thương số được xem là hướng đi tất yếu. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đang làm thay đổi toàn diện phương thức kinh doanh, từ tiếp cận khách hàng, ký kết hợp đồng đến vận hành chuỗi cung ứng. Sau đại dịch COVID-19, các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới tăng nhanh, tạo cơ hội lớn cho hàng hóa Việt Nam xuất hiện tại nhiều thị trường quốc tế mà không cần qua trung gian.

Xúc tiến thương mại phải được nhìn nhận như một chiến lược quốc gia

Tuy nhiên, cơ hội lớn luôn đi kèm thách thức. Phần lớn doanh nghiệp Việt, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp nhiều khó khăn khi tham gia các nền tảng thương mại điện tử toàn cầu. Việc chuẩn hóa dữ liệu sản phẩm còn hạn chế, thông tin chưa đồng bộ, hình ảnh và mô tả chưa đạt tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, hệ thống thanh toán xuyên biên giới vẫn phức tạp, chi phí cao, trong khi logistics – yếu tố sống còn của thương mại điện tử – lại thiếu sự kết nối và đồng bộ. Những điểm nghẽn này khiến hàng Việt dù có chất lượng tốt và giá thành cạnh tranh nhưng vẫn khó tiếp cận người tiêu dùng toàn cầu.

Theo các chuyên gia, có ba trụ cột then chốt quyết định hiệu quả của quá trình chuyển đổi sang thương mại số: dữ liệu, thanh toán và logistics. Dữ liệu sản phẩm được chuẩn hóa giúp hàng hóa dễ tìm kiếm, dễ tích hợp trên các sàn quốc tế; hệ thống thanh toán số hiệu quả giảm rủi ro và chi phí giao dịch; còn logistics hiện đại đảm bảo giao hàng nhanh, chính xác và tiết kiệm. Khi ba yếu tố này được hoàn thiện song hành, cơ hội để hàng Việt bứt phá ra toàn cầu sẽ lớn hơn bao giờ hết.

Theo ông Lại Việt Anh – Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), thương mại điện tử xuyên biên giới không chỉ là kênh bán hàng mà còn là nền tảng chiến lược giúp doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Ông cho rằng để nắm bắt cơ hội, doanh nghiệp cần chủ động chuẩn hóa dữ liệu, đầu tư vào năng lực số, ứng dụng công nghệ trong quản trị và marketing, đồng thời kết nối với hệ sinh thái thanh toán – logistics quốc tế. Về phía Nhà nước, cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, triển khai các chương trình xúc tiến thương mại số, xây dựng “gian hàng quốc gia số” trên các sàn lớn để hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá thương hiệu Việt.

Ông Lại Việt Anh nhấn mạnh, thương mại số phải được coi là chiến lược phát triển dài hạn, không phải giải pháp ngắn hạn. Khi doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực số, đầu tư bài bản vào chất lượng sản phẩm, dịch vụ và dữ liệu, hàng Việt hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng trên các sàn thương mại điện tử quốc tế.

Thương mại số đang mở ra “cánh cửa toàn cầu” cho hàng Việt, nhưng để bước qua cánh cửa đó, cần sự đồng hành giữa Nhà nước, hiệp hội và doanh nghiệp. Khi từng mắt xích – từ sản xuất, quảng bá đến phân phối – được số hóa và kết nối, hàng Việt không chỉ xuất khẩu sản phẩm, mà còn xuất khẩu giá trị, bản sắc và niềm tin “Made in Vietnam”.