Từ Bắc Giang đến San Francisco: Hành trình khẳng định vị thế nông sản Việt

Vải thiều Bắc Giang vẫn tươi ngon khi nằm trên các kệ ở hệ thống đại siêu thị Costco (Mỹ) - Ảnh: Đại sứ HOÀNG ANH TUẤN

Vải thiều Bắc Giang chinh phục thị trường Mỹ: Từ vườn đồi đến kệ hàng Costco

Vào ngày 28/6/2025, trên trang Facebook cá nhân, Đại sứ Hoàng Anh Tuấn – Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco – đã chia sẻ hình ảnh vải thiều Bắc Giang rực rỡ thương hiệu “Golden Lychee” xuất hiện lần đầu tại chuỗi bán lẻ Costco ở Mỹ. Đây là một trong những hệ thống siêu thị bán lẻ lớn nhất tại Hoa Kỳ, có yêu cầu khắt khe về nguồn gốc và chất lượng sản phẩm.

Lô vải này thuộc trong tổng số 100 tấn vải thiều tươi được Công ty Dragonberry Produce (Portland, Oregon) xuất khẩu thành công sang Mỹ, Nhật Bản và Canada. Theo bà Amy Nguyễn, Chủ tịch Dragonberry, từ năm 2022, công ty đã chủ động điều chỉnh quy trình sản xuất, sau thu hoạch để đáp ứng tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP, và được cấp mã xuất khẩu riêng bởi USDA-APHIS (Cục Kiểm dịch Động thực vật Hoa Kỳ).

Quá trình xuất khẩu vải thiều sang Mỹ không dễ dàng. Trái vải phải được xử lý chiếu xạ, dán nhãn đúng quy cách, bảo quản lạnh nghiêm ngặt và vận chuyển xuyên lục địa mà vẫn giữ được độ tươi ngon. Nút thắt lớn nhất hiện nay chính là năng lực chiếu xạ trong nước còn hạn chế, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn về thời gian xử lý và chi phí logistics cao hơn mức bình thường.

Tuy nhiên, vượt lên tất cả thách thức, hình ảnh những túi “Golden Lychee” đã thực sự hiện diện tại các kệ hàng của Costco, cạnh tranh trực tiếp với nho Úc, xoài Mexico hay cherry Mỹ. Đây là một thành quả lớn trong chiến lược đưa nông sản Việt ra thế giới thông qua thương hiệu và tiêu chuẩn chất lượng quốc tế.

Bài học thương hiệu từ Bắc Giang: Làm gì để nông sản Việt vươn xa?

Quả vải Việt Nam được bán với giá bán 3,99 USD/pint (0,47 kg) tại ngăn mát của siêu thị Safeway năm 2023. (Ảnh: Báo Thế Giới và Việt Nam).

Theo báo cáo từ UBND tỉnh Bắc Giang, tính đến cuối tháng 6/2025, tỉnh này đã tiêu thụ hơn 103.000 tấn vải thiều, trong đó có hơn 32.000 tấn xuất khẩu sang Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, EU, Australia và Trung Đông. Đây là kết quả của việc đẩy mạnh chuyển đổi canh tác theo hướng bền vững, áp dụng đồng bộ VietGAP và GlobalGAP trên quy mô lớn.

Ông La Văn Nam – Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Bắc Giang – cho biết: “Chúng tôi không chỉ xuất khẩu mà còn xây dựng thương hiệu vải thiều Bắc Giang như một sản phẩm chiến lược. Việc đăng ký chỉ dẫn địa lý trong nước và quốc tế giúp nâng cao độ tin cậy, tạo lợi thế cạnh tranh tại các thị trường khó tính như Mỹ hay EU.”

Sự hiện diện của vải thiều tại Costco không chỉ là thành công của sản phẩm, mà còn phản ánh hiệu quả phối hợp công – tư – ngoại giao trong xuất khẩu nông sản. Từ việc chọn giống phù hợp, đầu tư công nghệ sau thu hoạch, đến xúc tiến thương mại và quảng bá qua mạng xã hội – tất cả tạo thành một chuỗi giá trị giúp vải Bắc Giang có thể “vượt đại dương” thành công.

Logistics vẫn là rào cản lớn. Như bà Amy Nguyễn chỉ rõ: Việt Nam cần đầu tư thêm vào kho lạnh, chiếu xạ, vận chuyển chuyên biệt để giữ chất lượng sản phẩm trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời, cần định hướng phát triển giống vải phù hợp với xuất khẩu xa – có thời gian bảo quản lâu, khả năng chịu lực tốt mà vẫn giữ vị ngọt truyền thống.

Từ câu chuyện thành công này, có thể rút ra bài học rằng chỉ khi nông sản được chuẩn hóa quy trình và định vị thương hiệu rõ ràng, mới đủ sức cạnh tranh trong các hệ thống phân phối lớn như Costco, Safeway hay Whole Foods.

Việc vải thiều Bắc Giang xuất khẩu sang Mỹ và lên kệ tại Costco là bước đi có tính biểu tượng, cho thấy sự chuyển biến rõ rệt từ “bán nông sản thô” sang “xuất khẩu sản phẩm có thương hiệu”. Đây là một phần trong chiến lược dài hạn để nâng cao giá trị nông sản Việt trên thị trường thế giới.

Thương hiệu không còn là câu chuyện của bao bì hay quảng cáo, mà là toàn bộ chuỗi giá trị từ giống cây, kỹ thuật canh tác, quy trình sau thu hoạch đến dịch vụ logistics và kết nối tiêu dùng quốc tế. Càng vào được thị trường khó tính, thương hiệu càng có sức lan tỏa.

Bộ trưởng Đỗ Đức Duy: Vải thiều Bắc Giang đã tạo dựng được chuỗi giá trị mẫu mực

Vải thiều vào vụ sớm, sẵn sàng kênh tiêu thụ trong và ngoài nước

Chuẩn bị tốt từ vườn đến thị trường: Chìa khóa thành công vụ vải 2025