Ách tắc thanh long, ớt, đậu bắp: Khi giấy phép trở thành “nút thắt” xuất khẩu

Thanh long, ớt và đậu bắp bị tắc đường xuất khẩu đi châu Âu gần nửa tháng qua

Thay đổi chính sách gây nghẽn thủ tục xuất khẩu

Báo Thanh Niên đưa tin, tình trạng ách tắc xuất khẩu rau quả sang châu Âu diễn ra từ đầu tháng 7 tại TP.HCM, đặc biệt ảnh hưởng đến các mặt hàng chủ lực như thanh long, ớt và đậu bắp. Nguyên nhân chính được xác định là việc doanh nghiệp không kịp xin được giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo quy định của Liên minh châu Âu (EU).

Trước đây, giấy chứng nhận này do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cấp. Tuy nhiên, kể từ ngày 1/7/2025, Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT có hiệu lực đã chuyển thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Theo quy định của EU, các lô hàng xuất khẩu sang thị trường này bắt buộc phải có giấy chứng nhận do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp. Giấy này bao gồm kết quả phân tích các chỉ tiêu đảm bảo theo tiêu chuẩn EU và báo cáo lấy mẫu theo quy trình của EU. Việc thay đổi cơ quan cấp phép khiến quy trình bị ngắt quãng, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động giao thương.

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM bắt đầu tiếp nhận, doanh nghiệp chờ tháo gỡ

Sau gần nửa tháng bị đình trệ, ngày 14/7, bà Phạm Khánh Phong Lan – Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM – xác nhận Sở đã tiếp nhận công văn hướng dẫn từ Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật ký ngày 11/7 và đang khẩn trương triển khai việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp theo quy định.

“Tuy thời gian gấp rút và công việc nhiều, nhưng với trách nhiệm của mình, chúng tôi sẽ cố gắng xử lý để doanh nghiệp không bị thiệt hại,” bà Lan cho biết.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cũng khẳng định sẵn sàng phối hợp trực tuyến cùng Sở An toàn thực phẩm TP.HCM để kiểm tra và cấp giấy chứng nhận, giúp doanh nghiệp hoàn thành thủ tục xuất khẩu theo yêu cầu của thị trường EU.

Theo quy định tại Điều 24 Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT và khoản 1 Điều 42 Luật An toàn thực phẩm, quy trình kiểm tra và cấp chứng nhận cho thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu đã được hướng dẫn cụ thể, song việc tiếp nhận và triển khai còn cần thời gian để bộ máy địa phương vận hành trơn tru.

Hiện các doanh nghiệp tại TP.HCM đang chủ động liên hệ với Sở An toàn thực phẩm để được hỗ trợ kịp thời, tránh thiệt hại do hợp đồng giao hàng trễ hoặc mất uy tín trên thị trường xuất khẩu.