Hậu kiểm – “tấm vé giữ uy tín” cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế

Việc Việt Nam và Trung Quốc ký kết hai nghị định thư xuất khẩu chanh leo và ớt tươi đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho nông sản Việt khi bước vào sân chơi minh bạch, bền vững và hội nhập. Trong đó, cơ chế hậu kiểm được xem như "tấm vé" bắt buộc giúp duy trì uy tín, nâng cao giá trị thương hiệu nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Chủ động kiểm soát chất lượng nông sản xuất khẩu Xuất khẩu sầu riêng và bài toán chất lượng bền vững Ngành rau quả chuyển mình trước thử thách mới
Hậu kiểm – “tấm vé giữ uy tín” cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế
Việt Nam và Trung Quốc ký kết hai nghị định thư xuất khẩu chanh leo và ớt tươi đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho nông sản Việt khi bước vào sân chơi minh bạch, bền vững.

Hậu kiểm - điều kiện sống còn cho nông sản xuất khẩu

Trong giai đoạn trước đây, nhiều mặt hàng nông sản Việt Nam như chanh leo, ớt tươi, sầu riêng, nhãn, vải thiều... chủ yếu được xuất khẩu sang Trung Quốc theo hình thức tiểu ngạch, thông qua các thỏa thuận kỹ thuật tạm thời, thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng. Điều này khiến hàng hóa dễ bị từ chối thông quan bất cứ lúc nào nếu có thay đổi về cách hiểu quy định hoặc vi phạm tiêu chuẩn kỹ thuật. Thậm chí, có những lô hàng đạt tiêu chuẩn trong nước nhưng vẫn bị ách lại do không đáp ứng yêu cầu hậu kiểm của nước nhập khẩu.

Trong bối cảnh đó, hai nghị định thư giữa Việt Nam và Trung Quốc được ký kết cho mặt hàng chanh leo và ớt tươi được xem là bước tiến quan trọng. Lần đầu tiên, các sản phẩm này được đưa vào danh sách xuất khẩu chính ngạch, có khung pháp lý ổn định 5 năm, được quy định rõ về cơ chế hậu kiểm, xử lý vi phạm và khôi phục quyền xuất khẩu. Đây không chỉ là sự đảm bảo pháp lý mà còn là tiền đề cho một hành trình xây dựng uy tín thương hiệu nông sản Việt trong dài hạn.

Nhiều chuyên gia nhận định rằng, hậu kiểm chính là cơ chế lọc lại lần cuối trước khi hàng hóa thực sự đi sâu vào thị trường tiêu dùng. Nếu không duy trì chất lượng ổn định sau thông quan, doanh nghiệp sẽ đứng trước nguy cơ bị đình chỉ, thậm chí rút mã số vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói – điều từng xảy ra với một số lô sầu riêng trong năm 2023–2024. Produce Report từng cảnh báo việc không đáp ứng các điều kiện hậu kiểm có thể khiến doanh nghiệp mất trắng hợp đồng, chi phí logistics và uy tín tích lũy hàng năm.

Cơ chế hậu kiểm – Cổ đông hóa sản xuất và logistics

Theo hai nghị định thư mới, vùng trồng và cơ sở đóng gói phải được cấp mã số và chịu hậu kiểm định kỳ hoặc đột xuất từ phía Trung Quốc. Tỷ lệ lấy mẫu hiện tại là 2% mỗi lô hàng – một tỷ lệ không nhỏ với sản phẩm tươi sống, song nếu Việt Nam duy trì tốt hệ thống kiểm soát chất lượng, tỷ lệ này có thể được xem xét giảm còn 1%, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian giao hàng.

Đây là động lực để doanh nghiệp đầu tư bài bản vào truy xuất nguồn gốc, ghi chép nhật ký canh tác, quy trình đóng gói an toàn và xây dựng hệ thống logistics thân thiện với tiêu chuẩn quốc tế. Các hợp tác xã, nông hộ cũng cần được đào tạo và kết nối chặt chẽ với cơ quan quản lý và doanh nghiệp để không bị loại khỏi chuỗi cung ứng do sai sót nhỏ nhưng nghiêm trọng.

Không chỉ tập trung vào khâu kiểm soát chất lượng, nghị định thư còn mở ra tuyến vận chuyển linh hoạt hơn: thay vì chỉ được xuất khẩu qua 7 cửa khẩu như trước, nay chanh leo, ớt tươi và nhiều nông sản khác có thể đi qua đường bộ, đường biển, miễn là phù hợp chức năng cửa khẩu. Điều này mở ra không gian lớn cho logistics nông sản Việt, gia tăng khả năng tiếp cận thị trường nội địa Trung Quốc – nơi có sức tiêu thụ khổng lồ và đa dạng về nhu cầu.

Chuẩn hóa truy xuất – Xương sống của thương hiệu nông sản

Một điểm đáng chú ý là Trung Quốc không bắt buộc doanh nghiệp Việt phải đạt chứng nhận GlobalG.A.P hay VietGAP, nhưng yêu cầu phải có bằng chứng sản xuất an toàn, truy xuất rõ nguồn gốc, đảm bảo tiêu chí môi trường và phúc lợi xã hội. Đây là cách tiếp cận mềm mỏng nhưng thực chất, buộc doanh nghiệp không thể qua mặt thị trường nếu thiếu hệ thống nội bộ minh bạch.

Hậu kiểm – “tấm vé giữ uy tín” cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế
Ông Nguyễn Quang Hiếu: "Hậu kiểm là một phần của thương mại quốc tế". Ảnh: Bảo Thắng.

Theo ông Nguyễn Quang Hiếu – Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, “Không ai bắt ép, nhưng một khi đã bước vào cuộc chơi thì luật là luật”. Phát ngôn này phản ánh đúng tinh thần hội nhập: đã vào sân chơi quốc tế, muốn duy trì chỗ đứng thì không thể làm tùy tiện. Việc áp dụng hậu kiểm buộc toàn chuỗi từ nông dân, hợp tác xã đến doanh nghiệp xuất khẩu phải đồng bộ nâng cao nhận thức và hành vi sản xuất.

Một minh chứng điển hình là vụ việc sầu riêng bị Trung Quốc cảnh báo trong năm 2024. Dù phần lớn vùng trồng đạt chuẩn GAP, nhưng chỉ một vài cơ sở đóng gói vi phạm quy cách hoặc không bảo đảm vệ sinh cũng khiến toàn ngành đối mặt nguy cơ đình chỉ. Điều đó cho thấy, chuẩn hóa và minh bạch không phải là nhiệm vụ của riêng ai mà là trách nhiệm chung của cả hệ sinh thái sản xuất – xuất khẩu.

Hậu kiểm giờ đây không còn là bước thủ tục hành chính sau cùng mà chính là “thước đo” niềm tin quốc tế dành cho thương hiệu nông sản Việt Nam. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đặt ra tiêu chuẩn ngày càng cao, việc đáp ứng tốt cơ chế hậu kiểm không chỉ giúp hàng hóa Việt duy trì sự hiện diện, mà còn mở ra khả năng nâng cấp thị phần, gia tăng giá trị thương hiệu.

Nếu coi truy xuất nguồn gốc là nền móng thì hậu kiểm chính là cánh cửa kiểm định cuối cùng để bước vào thị trường thế giới một cách đàng hoàng. Khi doanh nghiệp Việt không ngừng cải thiện hệ thống nội bộ, chủ động tiếp cận tiêu chuẩn cao và sẵn sàng minh bạch – hậu kiểm sẽ không còn là nỗi lo, mà trở thành tấm vé vàng đưa nông sản Việt vươn xa.

Vải trứng Hưng Yên bội thu, tạo dấu ấn đặc sắc Vải trứng Hưng Yên bội thu, tạo dấu ấn đặc sắc
OCOP và cuộc chuyển mình sau sáp nhập OCOP và cuộc chuyển mình sau sáp nhập
Mở rộng đường xuất khẩu cho nông sản Việt Mở rộng đường xuất khẩu cho nông sản Việt
Minh Anh

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng, Việt Nam xuất siêu hơn 10 tỷ USD sau 7 tháng

Xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng, Việt Nam xuất siêu hơn 10 tỷ USD sau 7 tháng

Thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam ghi nhận tăng trưởng mạnh trong 7 tháng đầu năm 2025, đạt kim ngạch 262,44 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ. Nhờ đà tăng trưởng này, cán cân thương mại tiếp tục nghiêng về xuất siêu, với giá trị lên tới 10,18 tỷ USD – một tín hiệu tích cực giữa bối cảnh nhập khẩu nguyên phụ liệu, máy móc cũng tăng mạnh phục vụ sản xuất.
An Giang chuyển mình với cá rô phi: Hướng đi mới cho thủy sản bền vững

An Giang chuyển mình với cá rô phi: Hướng đi mới cho thủy sản bền vững

Xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam đang bứt phá mạnh mẽ với mức tăng trưởng gần 140% trong năm 2024, mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản trong bối cảnh thị trường cá tra nhiều biến động. An Giang – điểm nóng mới của cá rô phi – đang đón làn sóng đầu tư mạnh mẽ từ doanh nghiệp và thị trường quốc tế, hướng đến mục tiêu trở thành trung tâm sản xuất và chế biến cá rô phi chiến lược của khu vực ĐBSCL.
Xuất khẩu nông sản tiêu dùng của Mỹ sang Việt Nam cao kỷ lục

Xuất khẩu nông sản tiêu dùng của Mỹ sang Việt Nam cao kỷ lục

Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông sản tiêu dùng của Mỹ sang Việt Nam đã đạt mức cao nhất từ trước đến nay – 1,1 tỷ USD. Thành quả này phản ánh nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng của thị trường Việt Nam đối với các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, đồng thời củng cố vai trò của Việt Nam như một thị trường trọng điểm của ngành nông sản Mỹ tại châu Á.
Canada siết chính sách thuế quan: Ngành sắt thép Việt đối diện thách thức lớn

Canada siết chính sách thuế quan: Ngành sắt thép Việt đối diện thách thức lớn

Việc Canada thay đổi chính sách thương mại đối với ngành sắt thép – thông qua cơ chế hạn ngạch thuế quan (TRQ) và áp thuế bổ sung cao (lên tới 50–75%) – có tác động đa chiều đến xuất khẩu sắt thép của Việt Nam, bao gồm cả thách thức tức thời và cơ hội chiến lược dài hạn.
Thị trường kính Việt Nam trước biến động: Điều tra chống bán phá giá từ Indonesia, Malaysia

Thị trường kính Việt Nam trước biến động: Điều tra chống bán phá giá từ Indonesia, Malaysia

Bộ Công Thương vừa khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với kính nổi không màu nhập khẩu từ Indonesia và Malaysia, động thái được kỳ vọng sẽ bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước sức ép cạnh tranh không lành mạnh. Diễn biến này được giới chuyên gia nhận định có thể tác động trực tiếp đến giá và nguồn cung trên thị trường kính xây dựng Việt Nam trong thời gian tới.
Xuất khẩu rau quả Việt Nam vững đà phục hồi, hướng tới mục tiêu kỷ lục 8 tỷ USD năm 2025

Xuất khẩu rau quả Việt Nam vững đà phục hồi, hướng tới mục tiêu kỷ lục 8 tỷ USD năm 2025

Bất chấp những khó khăn đầu năm, xuất khẩu rau quả Việt Nam đang cho thấy tín hiệu phục hồi tích cực khi 7 tháng đầu năm 2025 đã thu về hơn 3,83 tỷ USD. Với đà tăng trưởng hiện tại và sự chuyển động tích cực từ các thị trường, ngành rau quả đang được kỳ vọng cán mốc 8 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay.
Thị trường EU nâng tiêu chuẩn, doanh nghiệp thanh long Việt cần gì để khai thông?

Thị trường EU nâng tiêu chuẩn, doanh nghiệp thanh long Việt cần gì để khai thông?

Hàng trăm tấn thanh long GlobalGAP bị tồn kho do vướng quy định mới về cấp chứng thư xuất khẩu sang EU, đẩy nông dân và doanh nghiệp vào thế khó. Trong khi thị trường nội địa không thể tiêu thụ nổi, ngành chức năng đang khẩn trương hoàn thiện hướng dẫn nhằm khơi thông dòng chảy xuất khẩu cho trái thanh long Việt.
Ấn Độ tổ chức sự kiện kết nối giao thương quốc tế tại Kakinada

Ấn Độ tổ chức sự kiện kết nối giao thương quốc tế tại Kakinada

Giữa tháng 9/2025, sự kiện kết nối giao thương quốc tế tại TP. Kakinada, Ấn Độ sẽ quy tụ hàng trăm doanh nghiệp toàn cầu, mở ra cơ hội hợp tác, đầu tư cho doanh nghiệp Việt Nam tại một trong những trung tâm công nghiệp, cảng biển chiến lược của Ấn Độ. Các lĩnh vực tiềm năng gồm dược phẩm, dệt may, thủy sản, khoáng sản, nông sản... cùng nhiều ưu đãi hỗ trợ dành cho doanh nghiệp tham dự.
Sữa, mì gói, bánh kẹo Việt lên ngôi tại Campuchia: Vì sao người tiêu dùng tin chọn?

Sữa, mì gói, bánh kẹo Việt lên ngôi tại Campuchia: Vì sao người tiêu dùng tin chọn?

Giữa lúc thị trường tiêu dùng Campuchia thiếu hụt nguồn cung do gián đoạn thương mại với Thái Lan, các thương hiệu thực phẩm Việt Nam đã nhanh chóng lấp đầy khoảng trống, chiếm lĩnh kệ hàng, và được người tiêu dùng bản địa đón nhận. Từ những sản phẩm quen thuộc như sữa, mì gói, đến bánh kẹo, hàng Việt đang tạo dấu ấn vững chắc tại thị trường láng giềng.
Nâng cao giá trị “xanh” cho ngành hàng sắn

Nâng cao giá trị “xanh” cho ngành hàng sắn

Sắn và các sản phẩm từ sắn từ lâu đã là một trong 13 sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu chủ lực của quốc gia, đồng thời đưa Việt Nam trở thành quốc gia đứng thứ ba thế giới về xuất khẩu mặt hàng này. Tuy nhiên, song hành với tăng trưởng về khối lượng và kim ngạch là những cảnh báo về rủi ro môi trường và thách thức phát triển bền vững, buộc ngành hàng này phải định hình lại hướng đi của mình theo chuẩn mực “xanh” và tuần hoàn.
Xem thêm

Thương hiệu nổi bật

tap-doan-son-ha
partner-vingroup
partner-shb
partner-hdbank
partner-bivaco
partner-tan-hoang-minh-group
partner-sunshine-group
partner-vinacomin
partner-viglacera
partner-giovanni
partner-th
partner-bacabank
partner-danko-group
Phiên bản di động