Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu – Chiếc chìa khóa sống còn cho doanh nghiệp Việt

TP.HCM – Điểm tựa hạ tầng và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu

Là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, TP.HCM hiện có hơn 66 khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao với diện tích trên 28.000 ha, tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động sản xuất và xuất khẩu. Đồng thời, thành phố cũng triển khai các mô hình sản xuất xanh, tuần hoàn, góp phần nâng cao chất lượng hàng hóa xuất khẩu.

Chính quyền TP.HCM đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt tập trung vào ba lĩnh vực: chuyển đổi số, sản xuất xanh và xúc tiến thương mại. Chỉ trong nửa đầu năm 2025, thành phố đã tổ chức hàng chục chương trình kết nối thương mại, hội chợ chuyên ngành, giúp doanh nghiệp khảo sát thị trường và tiếp cận trực tiếp nhà nhập khẩu nước ngoài.

Theo ông Trần Phú Lữ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC): “Đa dạng hóa thị trường không còn là lựa chọn mà là yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp Việt Nam. Việc mở rộng thị trường giúp giảm thiểu rủi ro, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do”.

Ông Lữ cũng nhấn mạnh TP.HCM đã tập trung hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ hiện đại, chuyển đổi số và gắn với mô hình sản xuất xanh, tuần hoàn – những giải pháp then chốt giúp hàng hóa Việt nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Chọn thị trường chiến lược – Đa dạng nhưng có trọng tâm để tối ưu hiệu quả

Đa dạng hóa thị trường không đồng nghĩa với dàn trải nguồn lực. Doanh nghiệp cần chọn đúng thị trường trọng điểm và xây dựng chiến lược dài hạn. Một số khu vực được đánh giá giàu tiềm năng:

Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU): Khoảng 85% dòng thuế đã được xóa bỏ, hơn 70% mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam được hưởng ưu đãi. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chuẩn hóa hồ sơ xuất xứ và nâng cao chất lượng sản phẩm để thực sự tận dụng cơ hội.

Trung Đông: Sau khi Việt Nam và UAE ký FTA, thị trường Hồi giáo mở ra tiềm năng lớn, nhưng đòi hỏi doanh nghiệp tuân thủ tiêu chuẩn Halal, bao bì và quy tắc văn hóa kinh doanh.

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là hướng đi tất yếu

Mỹ Latinh: Khu vực này tăng trưởng nhanh với nhu cầu cao về hàng tiêu dùng, dệt may, da giày, nông sản. Tuy nhiên, thị trường nhạy cảm với minh bạch nguồn gốc và chất lượng sản phẩm.

Ngoài ra, các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP cũng là “cửa ngõ” quan trọng, nhưng đi kèm yêu cầu về môi trường, lao động, an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn kỹ thuật.

Nâng cấp năng lực nội tại – Tiêu chuẩn, công nghệ và sản xuất xanh là chìa khóa vươn xa

Đa dạng hóa chỉ bền vững khi doanh nghiệp đủ năng lực cạnh tranh. Theo ông Trần Phú Lữ, doanh nghiệp cần tập trung vào ba yếu tố:

Tiêu chuẩn và chứng nhận quốc tế: Đầu tư vào Halal, HACCP, ISO, truy xuất nguồn gốc để hàng hóa Việt được chấp nhận tại các thị trường khó tính.

Chuyển đổi số và quản lý thông minh: Ứng dụng công nghệ trong quản lý chất lượng, sản xuất và bán hàng trực tuyến giúp doanh nghiệp nâng hiệu quả, giảm chi phí.

Sản xuất xanh và tuần hoàn: Nhiều thị trường yêu cầu tiêu chuẩn xanh, do đó đầu tư vào tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và sử dụng nguyên liệu tái chế sẽ tăng khả năng cạnh tranh.

Bên cạnh đó, ITPC đã tổ chức 75 hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư trong sáu tháng đầu năm 2025, giúp doanh nghiệp tham gia hội chợ, khảo sát thị trường, kết nối với nhà nhập khẩu nước ngoài – mở ra không gian phát triển mới và nâng cao hiệu quả hoạt động xuất khẩu.

Lộ trình cho doanh nghiệp Việt

Để biến lợi thế FTA thành hợp đồng thực tế, các chuyên gia và ông Trần Phú Lữ khuyến nghị:

Xác định nhóm thị trường trọng điểm, xây dựng kế hoạch dài hạn cho từng khu vực.

Đầu tư vào tiêu chuẩn, công nghệ và thương hiệu thay vì chỉ chạy theo số lượng đơn hàng.

Chủ động tham gia hội chợ, xúc tiến thương mại và kết nối cung – cầu.

Phối hợp với chính quyền địa phương để tận dụng hỗ trợ logistics, tài chính và đào tạo.

Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là hướng đi tất yếu, không chỉ mở rộng địa bàn mà còn đòi hỏi nâng cấp năng lực nội tại. Khi doanh nghiệp Việt đủ mạnh về tiêu chuẩn, công nghệ và thương hiệu, mỗi FTA, mỗi cơ hội kết nối sẽ trở thành cú hích thực sự giúp hàng Việt vươn ra thế giới.