Bộ Công Thương tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, đẩy mạnh xuất khẩu trực tuyến

Sự gia tăng không ngừng của thương mại điện tử xuyên biên giới đang định hình lại cách thức giao thương toàn cầu, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn cho các doanh nghiệp đến từ các nền kinh tế đang phát triển. Đón đầu xu hướng này, thời gian qua, Bộ Công Thương – thông qua Cục Xúc tiến thương mại – đã triển khai loạt chương trình hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng năng lực vận hành số, kết nối với thị trường quốc tế và phát triển hoạt động xuất khẩu trực tuyến bền vững.

Một trong những trọng tâm của các chương trình hỗ trợ là nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), vốn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu doanh nghiệp tại Việt Nam nhưng lại thiếu nguồn lực để tự đầu tư vào thương mại điện tử xuyên biên giới. Đặc biệt, các doanh nghiệp mới bắt đầu tham gia nền tảng số (dưới 3 tháng) được xác định là đối tượng ưu tiên để thúc đẩy khả năng thích nghi nhanh và bắt kịp môi trường kinh doanh mới.

Cụ thể, Cục Xúc tiến thương mại đã tổ chức hàng trăm buổi đào tạo chuyên sâu, tập trung vào các kỹ năng thiết yếu như vận hành gian hàng trực tuyến, quản lý đơn hàng quốc tế, tối ưu hóa hiển thị sản phẩm, xây dựng thương hiệu, logistics và xử lý tranh chấp. Đây là những kỹ năng nền tảng giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực vận hành thương mại điện tử xuyên biên giới một cách hiệu quả và chuyên nghiệp.

Một ví dụ tiêu biểu cho hướng hỗ trợ này là chương trình Gian hàng Quốc gia Việt Nam (Vietnam Pavilion) – Chương trình triển khai phối hợp với nền tảng thương mại điện tử Alibaba.com nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt xây dựng hiện diện trực tuyến và tiếp cận thị trường quốc tế nhằm nâng cao năng lực xuất khẩu trực tuyến cho doanh nghiệp.

Số liệu từ nền tảng cho thấy các doanh nghiệp thuộc Vietnam Pavilion đã ghi nhận mức tăng 230% lượng hỏi hàng trong 30 ngày cuối cùng của chương trình năm 2024 so với mức trung bình toàn sàn. Số lượng bài đăng sản phẩm trung bình cao hơn 15,83%, và mức xếp hạng sao của gian hàng cao hơn trung bình 2 sao. Các chỉ số trên cho thấy rõ hiệu quả từ việc đầu tư vào năng lực số và vận hành thương mại xuyên biên giới.

Bộ Công thương hỗ trợ doanh nghiệp Việt xây dựng hiện diện trực tuyến và tiếp cận thị trường quốc tế thông qua chương trình Vietnam Pavilion (Ảnh minh họa)

Một số doanh nghiệp, sau thời gian tham gia đào tạo và vận hành trên nền tảng thương mại điện tử B2B, đã ký được các hợp đồng xuất khẩu giá trị từ hàng chục nghìn đến hàng triệu USD. Đây là minh chứng cho thấy nếu được trang bị đúng kỹ năng và công cụ, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể chủ động vươn ra thị trường toàn cầu, không chỉ dừng lại ở vai trò gia công truyền thống.

Chương trình cho thấy tiềm năng tạo ra môi trường thử nghiệm chính sách hiệu quả, qua đó đánh giá mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp với thương mại số. Việc vận hành mô hình tương tự ở quy mô lớn hơn có thể giúp thiết kế các chính sách phát triển xuất khẩu bền vững, sát thực tiễn hơn trong thời gian tới.

Không chỉ dừng lại ở đào tạo, các chương trình của Bộ Công Thương còn lồng ghép thêm các hoạt động kết nối thị trường quốc tế thông qua hội chợ thương mại số, sự kiện xúc tiến xuất khẩu, video quảng bá doanh nghiệp tiêu biểu, và đoàn giao thương song phương. Đây là cơ hội để doanh nghiệp mở rộng tệp khách hàng, học hỏi kinh nghiệm và tiếp cận các nhà mua hàng lớn từ Mỹ, châu Âu, Đông Bắc Á…

Một điểm đáng chú ý là các hoạt động này được tổ chức theo hướng tích hợp và hệ thống hóa, nhằm giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược dài hạn trong xuất khẩu trực tuyến, thay vì tiếp cận theo từng chiến dịch ngắn hạn. Chính điều này góp phần nâng cao chất lượng tham gia và khả năng duy trì hiện diện của doanh nghiệp Việt trên thị trường toàn cầu.

Trong bối cảnh đầu tư hạ tầng logistics hay cơ sở vật chất đòi hỏi nguồn lực lớn và thời gian dài, Bộ Công Thương đang chuyển hướng sang việc xây dựng “hạ tầng mềm” cho xuất khẩu: gồm đào tạo, chuẩn hóa dữ liệu, nâng cao kỹ năng vận hành số và kết nối thị trường. Đây được xem là cách tiếp cận phù hợp trong thời kỳ chuyển đổi số, nhất là với các nước đang phát triển như Việt Nam.

Theo nhiều chuyên gia, nếu tiếp tục được mở rộng và tích hợp sâu vào các chính sách phát triển công nghiệp và thương mại quốc gia, những chương trình hỗ trợ xuất khẩu trực tuyến hiện nay có thể trở thành cấu phần thiết yếu trong chiến lược công – tư dài hạn. Điều này không chỉ thúc đẩy năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt mà còn góp phần nâng cao hình ảnh hàng hóa “Made in Vietnam” trên bản đồ thương mại thế giới.

Xuất khẩu trực tuyến giúp thúc đẩy năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt, đồng thời nâng cao hình ảnh hàng hóa “Made in Vietnam” trên bản đồ thương mại thế giới (Ảnh minh họa)

Dù các chính sách hỗ trợ đã bước đầu mang lại kết quả, giới chuyên môn cho rằng để tận dụng hiệu quả thương mại điện tử xuyên biên giới, cần thêm sự chủ động từ phía doanh nghiệp. Việc đầu tư vào con người, công nghệ, xây dựng thương hiệu và khả năng xử lý thị trường là những yếu tố quyết định thành công bền vững khi tham gia xuất khẩu trực tuyến.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc, nhu cầu từ các nhà mua hàng quốc tế đang hướng tới những nhà cung ứng có năng lực số hóa và minh bạch thông tin. Đây là thời cơ để các doanh nghiệp Việt bứt phá, với điều kiện phải nhanh chóng thích ứng và nâng cao nội lực thông qua các nền tảng hỗ trợ hiện có từ Nhà nước.

Tiêu dùng xanh – Tấm hộ chiếu mới cho hàng Việt thời hội nhập

Loại bỏ những rào cản để kinh tế tư nhân phát triển theo Nghị quyết 68

Xóa bỏ thuế khoán: “Bước đệm thể chế” đưa hộ kinh doanh lên doanh nghiệp

Doanh nghiệp nào được cấp phép sản xuất khi bỏ độc quyền vàng miếng?