Sầu riêng Việt Nam mất đà đầu năm, kỳ vọng bứt tốc nhờ “luồng xanh”

Sầu riêng Việt Nam mất đà đầu năm, kỳ vọng bứt tốc nhờ “luồng xanh”.

Xuất khẩu giảm mạnh vì rào cản kỹ thuật

Sau thời gian tăng trưởng ấn tượng, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2025 ghi nhận sụt giảm đáng kể. Theo số liệu từ Cục Hải quan, xuất khẩu tháng 4 chỉ đạt 25.000 tấn, trị giá 85,3 triệu USD – giảm 54% về lượng và 61% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 4 tháng, cả nước xuất khẩu 51.860 tấn sầu riêng, tương đương 183,5 triệu USD, giảm hơn 50% so với cùng kỳ.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc Trung Quốc – thị trường tiêu thụ hơn 85% lượng sầu riêng toàn cầu – siết chặt các quy định nhập khẩu. Tính riêng tháng 4, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sang Trung Quốc chỉ đạt 56,1 triệu USD, giảm tới 72,5%. Tỷ trọng của thị trường này trong tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam giảm mạnh từ 92% xuống còn 57,6%.

Ông Đặng Phúc Nguyên – Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam – cho biết, phía Trung Quốc phát hiện một số lô hàng sầu riêng có dư lượng chất cadmium và chất vàng O vượt ngưỡng cho phép, dẫn đến việc bị trả về. Ngoài ra, đây cũng chưa phải mùa cao điểm thu hoạch, khiến nguồn cung không ổn định.

Trước thực tế này, các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng đang nỗ lực siết chặt quy trình sản xuất – từ vùng trồng đến đóng gói, kiểm định – để đáp ứng tiêu chuẩn kiểm dịch ngày càng khắt khe từ thị trường tỷ dân. Hiện cả nước đã có 12 phòng kiểm định cadmium và 8 phòng kiểm định chất vàng O được cấp phép, tạo điều kiện cho doanh nghiệp chủ động kiểm tra trước khi xuất hàng.

Hy vọng mới từ “luồng xanh” và sầu riêng đông lạnh

Nguồn: Hoàng Hiệp tổng hợp từ Cục Hải quan Việt Nam.

Tín hiệu tích cực cho ngành sầu riêng đến từ chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy tại Trung Quốc cuối tháng 5. Hai bên thống nhất thiết lập cơ chế “luồng xanh nông sản”, ưu tiên thông quan nhanh cho quả tươi trong mùa thu hoạch cao điểm, trong đó có sầu riêng – mặt hàng chiến lược của Việt Nam.

Cùng với đó, Trung Quốc cũng vừa phê duyệt thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói cho sầu riêng Việt Nam. Như vậy, đến nay, Việt Nam có tổng cộng 1.396 mã số vùng trồng và 188 cơ sở đóng gói được phép xuất khẩu chính ngạch vào Trung Quốc. Việc mở rộng danh sách mã số này không chỉ tạo điều kiện tăng sản lượng xuất khẩu, mà còn giảm áp lực lên các vùng trồng đã được phê duyệt trước đó, đặc biệt khi Tây Nguyên sắp bước vào vụ thu hoạch rộ.

Ngoài xuất khẩu sầu riêng tươi, sầu riêng đông lạnh đang nổi lên như một hướng đi bền vững. Trong khi xuất khẩu sầu riêng tươi giảm 68%, thì kim ngạch sầu riêng đông lạnh tăng 56%, đạt 40,4 triệu USD trong 4 tháng đầu năm. Theo ông Đặng Phúc Nguyên, việc đẩy mạnh cấp đông giúp trái sầu riêng tiếp cận các khu vực sâu, xa tại Trung Quốc – nơi còn hạn chế về hạ tầng bảo quản lạnh – và mở rộng thêm các thị trường như Mỹ, Đài Loan, Hong Kong.

Thực tế cho thấy, trong bối cảnh thị trường Trung Quốc có dấu hiệu chững lại, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sang các thị trường khác lại khởi sắc. Cụ thể, Thái Lan đạt 30,2 triệu USD (tăng 34%), Hong Kong 17,2 triệu USD (gấp 4,78 lần), Đài Loan 12,4 triệu USD (gấp 4,9 lần), và Mỹ đạt 6,2 triệu USD (gấp 2,5 lần) so với cùng kỳ năm trước.

Tại thị trường nội địa, giá sầu riêng cũng giảm sâu do ảnh hưởng nguồn cầu yếu. Đến ngày 29/5, giá sầu riêng Ri6 xô chỉ còn 35.000 – 43.000 đồng/kg, giảm hơn 40% so với đầu năm; sầu Thái đẹp cũng mất giá mạnh, chỉ còn 70.000 – 95.000 đồng/kg, giảm tới 60%.

Dù đang trong giai đoạn khó khăn, ngành sầu riêng Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để bứt tốc trong thời gian tới. Tuy nhiên, để tận dụng được những cơ chế thuận lợi như “luồng xanh” và không bỏ lỡ cơ hội thị trường, yêu cầu đặt ra là các doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng, truy xuất nguồn gốc và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm theo đúng cam kết với Trung Quốc.

Phó Thủ tướng yêu cầu hành động quyết liệt với ngành sầu riêng

Xuất khẩu rau quả 2025: Củng cố nội lực, vượt rào cản kỹ thuật

Thêm 829 vùng trồng, 131 cơ sở đóng gói sầu riêng được phép xuất khẩu sang Trung Quốc