Giá cà phê nội địa "vượt mặt" thế giới, doanh nghiệp Việt "đau đầu" với thuế GTGT

Giá cà phê Robusta khu vực Tây Nguyên dù giảm 2.000 đồng/kg so với phiên trước đó.

Diễn biến thị trường cà phê trong tuần qua (kết thúc ngày 27/7) đã vẽ nên một bức tranh tương phản rõ rệt giữa giá cà phê trong nước và giá cà phê kỳ hạn trên các sàn giao dịch quốc tế. Tại Việt Nam, giá cà phê Robusta khu vực Tây Nguyên dù giảm 2.000 đồng/kg so với phiên trước đó, nhưng vẫn duy trì mức bình quân 95.500 đồng/kg, tăng 1.600 đồng/kg (tương đương 1,7%) so với cuối tuần trước.

Ngược lại, trên sàn London, giá Robusta chốt tuần ở mức 3.228 USD/tấn (tương đương 83.700 đồng/kg) cho kỳ hạn giao tháng 9/2025, giảm mạnh 120 USD/tấn (tương đương 3,6%). Tương tự, giá Arabica trên sàn New York cũng giảm 130 USD/tấn so với cuối tuần trước, chốt tại 6.690 USD/tấn. Đáng chú ý, giá cà phê trong nước hiện đang cao hơn giá trên sàn London khoảng 12.000 đồng/kg, một chênh lệch đáng kể chưa từng có.

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến sự "lệch pha" này? Các chuyên gia nhận định, Việt Nam đang vào giai đoạn cuối vụ thu hoạch, khiến nguồn cung cà phê nhân trong nước trở nên khan hiếm. Điều này làm giảm áp lực bán hàng và buộc các nhà mua hàng cần hàng giao ngay phải chấp nhận trả mức giá cao hơn so với giá kỳ hạn trên thị trường quốc tế.

Giá cà phê trong nước "neo cao": Thực trạng và dự báo

Tính đến 4h00 ngày 27/7, giá cà phê nội địa tại khu vực Tây Nguyên tiếp tục biến động mạnh vào ngày cuối tuần, dao động trong khoảng 95.000 - 95.600 đồng/kg. Mặc dù có mức giảm 2.000 đồng/kg so với ngày hôm trước ở hầu hết các địa phương, mức giá này vẫn duy trì ở ngưỡng cao và có xu hướng tăng trong dài hạn so với cuối tuần trước. Cụ thể:

Lâm Đồng: Thương lái thu mua cà phê ở mức 95.600 đồng/kg.

Đắk Lắk: Giá cà phê ở mức 95.500 đồng/kg.

Gia Lai: Giao dịch ở mốc 95.400 đồng/kg.

Lâm Đồng (khu vực phường 1 Bảo Lộc, xã Hòa Ninh, xã Đức Trọng, xã Đinh Văn Lâm Hà): Giá cà phê ở mức 95.000 đồng/kg.

Mức giá cao trong nước được hỗ trợ bởi nguồn cung nội địa hạn chế và nhu cầu giao ngay tăng cao. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho người nông dân thu lợi nhuận tốt trong bối cảnh sản lượng không còn dồi dào như đầu vụ. Tuy nhiên, theo Reuters, áp lực giảm giá vẫn tồn tại do nguồn cung dồi dào từ các quốc gia sản xuất lớn khác như Brazil và Indonesia. Giá cà phê Robusta thế giới đã giảm xuống gần mức thấp nhất trong 16 tháng, cho thấy xu hướng chung của thị trường toàn cầu.

Tổ chức BMI (thuộc Fitch Solutions) cũng đưa ra nhận định rằng thời tiết thuận lợi tại Việt Nam có thể giúp sản lượng cà phê niên vụ 2025-2026 tăng 5,2% so với năm trước. Tuy nhiên, triển vọng thị trường toàn cầu vẫn ảm đạm do lo ngại về nhu cầu giảm, đặc biệt là khi Mỹ áp thuế nhập khẩu 50% đối với cà phê Brazil (nước sản xuất Arabica lớn nhất) từ ngày 1/8. Điều này đã khiến BMI phải điều chỉnh giảm dự báo giá cà phê trung bình năm 2025 từ 3,4 USD/pound xuống còn 3,0 USD/pound. Điều này báo hiệu một tương lai đầy biến động cho giá cà phê trên thị trường thế giới, có thể ảnh hưởng gián tiếp đến giá nội địa trong dài hạn.

Vướng mắc thuế GTGT: Nỗi lo lớn của doanh nghiệp xuất khẩu

Trong bối cảnh giá cà phê nội địa tăng cao, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam lại đang phải đối mặt với một thách thức lớn khác liên quan đến chính sách thuế. Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (VICOFA) vừa gửi văn bản kiến nghị khẩn cấp lên Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cùng Bộ Tài chính, đề nghị đưa mặt hàng cà phê nhân sống ra khỏi đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Nỗi băn khoăn của VICOFA xuất phát từ việc áp dụng Nghị định 181/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật thuế GTGT. Theo đó, Khoản 1 Điều 4 của Nghị định quy định các sản phẩm mới được làm sạch, phơi, sấy khô, bóc vỏ, tách hạt, cắt, ướp muối, bảo quản lạnh và các hình thức bảo quản thông thường khác thuộc đối tượng không chịu thuế. Như vậy, cà phê nhân sống, vốn chỉ qua sơ chế thông thường sau thu hoạch (phơi, sấy, xay xát, tách hạt), lẽ ra phải thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT.

Tuy nhiên, Điều 19 của Nghị định này lại quy định cà phê nhân thuộc mặt hàng chịu thuế GTGT 5%. Sự mâu thuẫn này đang khiến các doanh nghiệp vô cùng lúng túng và không biết áp dụng theo quy định nào.

Kiến nghị của VICOFA: Giải quyết bài toán đọng vốn cho doanh nghiệp

Theo VICOFA, hơn 85% sản lượng cà phê nhân của Việt Nam mỗi năm được xuất khẩu, trong khi tiêu thụ nội địa chỉ chiếm chưa đến 15%. Điều này dẫn đến tình trạng hầu hết số thuế GTGT tạm nộp sau đó đều được hoàn lại. Quy trình này không chỉ gây tốn kém nhân lực và thời gian cho cơ quan thuế mà còn tạo áp lực tài chính đáng kể cho các doanh nghiệp xuất khẩu.

Việc phải tạm ứng 5% thuế GTGT trước khi được hoàn lại không chỉ làm đọng vốn mà còn kéo theo nhiều thủ tục phức tạp, kéo dài. Trong bối cảnh giá cà phê đang ở mức cao như hiện nay, khoản tạm nộp thuế GTGT 5% là một chi phí đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. VICOFA nhấn mạnh rằng, việc đưa cà phê nhân sống xuất khẩu vào danh mục mặt hàng không chịu thuế GTGT sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp và thúc đẩy hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Nam.

Với những diễn biến phức tạp trên thị trường và những vướng mắc về chính sách thuế, các doanh nghiệp cà phê Việt Nam đang đứng trước nhiều thử thách lớn. Hy vọng rằng, những kiến nghị từ VICOFA sẽ sớm được Chính phủ xem xét và có những điều chỉnh kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành cà phê Việt Nam tiếp tục phát triển bền vững.

Giá cà phê hôm nay 18/7: Nội địa tăng nhẹ giữa lúc quốc tế lao dốc

Giá cà phê trong nước hôm nay 19/7: Giảm nhẹ nhưng vẫn giữ vùng cao kỷ lục

Cà phê tăng giá mạnh, chạm mốc 94.000 đồng/kg