Chủ tịch VATAP: Phải khơi lại ý chí chiến đấu trong cuộc chiến chống hàng giả

Phải khơi lại ý chí chiến đấu trong cuộc chiến chống hàng giả.

Thông điệp mạnh mẽ từ Chính phủ và khoảng trống trong thực thi

Thưa ông, Thủ tướng Chính phủ liên tiếp ban hành các chỉ đạo mạnh mẽ như Công điện 65, Công điện 72 và Chỉ thị 13 về chống hàng giả, hàng nhái. Là người đứng đầu Hiệp hội, ông đánh giá thế nào về mức độ quyết liệt và tính hiệu triệu của các văn bản này?

Hiếm có giai đoạn nào chỉ trong vòng chưa đầy 10 ngày, Thủ tướng liên tục ban hành ba văn bản cấp cao nhất: Công điện 65, Chỉ thị 13 và Công điện 72. Điều đó thể hiện sự quan tâm đặc biệt sát sao và yêu cầu hành động khẩn trương từ các bộ ngành, địa phương.

Điểm đặc biệt là các văn bản không chỉ nhấn mạnh trách nhiệm của lực lượng chức năng mà còn kêu gọi toàn xã hội vào cuộc – từ báo chí, doanh nghiệp cho đến người dân. Đây là làn sóng tạo áp lực tích cực, buộc chính quyền cơ sở và các lực lượng chức năng phải hành động thực chất, không làm hình thức.

Tôi đánh giá cao việc Thủ tướng chỉ rõ hai nguyên nhân gốc rễ khiến hàng giả tràn lan: một là mất ý chí chiến đấu, hai là bị mua chuộc. Chính sự chỉ đạo thẳng thắn này đã tạo khí thế cho chiến dịch kiểm tra cao điểm từ 15/5 đến 15/6, với kỳ vọng là bước ngoặt thực sự trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái.

Theo ông, nguyên nhân sâu xa nào khiến tình trạng hàng giả vẫn tồn tại dai dẳng dù đã có không ít văn bản chỉ đạo?

Nguyên nhân lớn nhất là lợi nhuận khổng lồ từ việc sản xuất – buôn bán hàng giả. Các đối tượng thường trốn thuế, cắt giảm chi phí nên sản phẩm rẻ hơn nhiều so với hàng chính hãng. Trong khi đó, doanh nghiệp chân chính phải tuân thủ pháp luật, đóng thuế, đầu tư máy móc, nguyên liệu – tất cả khiến giá thành cao và khó cạnh tranh.

Bên cạnh đó, một lỗ hổng lớn là sự buông lỏng kiểm tra, giám sát ở một số địa phương. Thực tế cho thấy, nhiều điểm nóng như Ninh Hiệp, La Phù vẫn tồn tại dai dẳng dù lực lượng quản lý thị trường đã nhiều lần kiểm tra.

Việc phân cấp quản lý về địa phương là cần thiết, nhưng vẫn cần tăng cường kiểm tra đôn đốc nhất là khâu hậu kiểm. Trách nhiệm rõ ràng thuộc về lực lượng quản lý thị trường và các cơ quan thực thi tại địa phương.

Muốn giữ thương hiệu Việt, phải có công nghệ và hành động cụ thể

Ông Nguyễn Đăng Sinh – Chủ tịch Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam.

Thưa ông, tình trạng hàng giả len lỏi khắp thị trường – từ chợ truyền thống đến sàn thương mại điện tử – đang ảnh hưởng như thế nào đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước?

Ảnh hưởng là rất lớn. Nhiều doanh nghiệp hội viên của chúng tôi phản ánh bị hàng giả cạnh tranh không lành mạnh. Ví dụ, một công ty sản xuất bỉm, khẩu trang có sản phẩm giá 10 đồng nhưng hàng giả chỉ bán 3 – 4 đồng. Không cách nào cạnh tranh nổi. Từ đó kéo theo sụt giảm sản lượng, giảm doanh thu, ảnh hưởng tới thu ngân sách và cả niềm tin người tiêu dùng.

Không chỉ các doanh nghiệp nội mà các doanh nghiệp FDI cũng bị ảnh hưởng. Một số công ty đầu tư nước ngoài đã phản ánh tình trạng hàng kém chất lượng len lỏi thị trường khiến sản phẩm chính hãng bị mất thị phần nghiêm trọng.

Hiệp hội đã có những giải pháp cụ thể nào để đồng hành cùng doanh nghiệp trong cuộc chiến chống hàng giả?

Thời gian qua, VATAP tập trung hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và bảo vệ thương hiệu. Chúng tôi đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao công nghệ chống giả – đặc biệt là công nghệ số, mã QR, xác thực điện tử... để doanh nghiệp chủ động bảo vệ sản phẩm của mình.

Ngoài ra, hiệp hội tổ chức nhiều hội thảo, phổ biến chính sách pháp luật mới, điển hình là Nghị định 24 sửa đổi Nghị định 98 về xử phạt hàng giả – hàng cấm, và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ người tiêu dùng 2023. Đây là hành lang pháp lý quan trọng, nhưng hiệu quả thực thi phụ thuộc vào thái độ của lực lượng thực thi.

Quan điểm của tôi là chế tài hiện nay đủ sức răn đe, vấn đề là triển khai có quyết liệt hay không. Pháp luật về an toàn giao thông từng được siết rất mạnh và cho hiệu quả rõ rệt, thì với hàng giả, cũng cần quyết tâm tương tự.

Với thực tiễn hiện nay, ông có kiến nghị gì với Chính phủ và các bộ ngành để tăng hiệu quả thực thi?

Muốn doanh nghiệp sản xuất chân chính có chỗ đứng, trước tiên phải làm sạch thị trường. Chống hàng giả không chỉ là việc riêng của ngành Công Thương mà phải là trách nhiệm liên ngành – từ quản lý thị trường đến công an, hải quan, y tế…

Trong thương mại điện tử, chúng ta đã có cam kết quốc tế về sở hữu trí tuệ, nên càng cần siết chặt hậu kiểm, gỡ bỏ sản phẩm vi phạm khỏi sàn. Tôi đề nghị các bộ ngành xây dựng hệ thống kiểm tra liên thông, công khai dữ liệu sản phẩm được cấp phép – ví dụ như app truy xuất thông tin chất lượng sản phẩm do Bộ Y tế chủ trì – để người tiêu dùng có thể tra cứu.

Cuối cùng, không thể phủ nhận vai trò then chốt của các cấp chính quyền địa phương. Nếu lực lượng thực thi quyết liệt, minh bạch, không sợ “mất lòng” thì hàng giả sẽ giảm rõ rệt. Chống hàng giả phải bắt đầu từ ý chí và trách nhiệm cụ thể của từng cán bộ thực thi.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thủ tướng yêu cầu quyết liệt chống buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát động cao điểm toàn dân chống hàng giả

Phó Thủ tướng: Không để buôn lậu, hàng giả hoành hành gây hại cho người dân