Giải pháp chống “được mùa mất giá” cho nông sản

Tăng cường liên kết chuỗi nâng cao giá trị nông sản

Thủ tướng yêu cầu các tỉnh có cửa khẩu, nhất là các địa phương khu vực biên giới phía Bắc chủ động theo dõi, điều tiết lưu thông tại cửa khẩu, tránh ùn ứ nông sản, đảm bảo hoạt động xuất khẩu diễn ra thông suốt, hiệu quả.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 79/CĐ-TTg ngày 31/5/2025 gửi Bộ trưởng các Bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương, Tài chính, Ngoại giao, Khoa học và Công nghệ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhằm chủ động triển khai các biện pháp bảo đảm sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản.

Trong những năm qua, ngành sản xuất và xuất khẩu nông sản của nước ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng chung của ngành nông nghiệp cũng như sự phát triển kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản vẫn đối mặt với không ít khó khăn do phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, thiên tai, thị trường, tình trạng “được mùa mất giá”, mất cân đối cung cầu và ùn ứ hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới, đặc biệt là vào thời điểm thu hoạch rộ. Những vấn đề này chưa được khắc phục triệt để, gây thiệt hại lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập và đời sống của người nông dân, cũng như ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ hoạt động sản xuất nông nghiệp.

Để khắc phục tình trạng trên, ổn định thị trường và góp phần nâng cao thu nhập, đời sống cho người nông dân, đặc biệt với một số mặt hàng chủ lực như lúa gạo, sầu riêng, vải, nhãn, thanh long, xoài khi vào mùa thu hoạch rộ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng các Bộ, ngành liên quan chủ động chỉ đạo, triển khai kịp thời, linh hoạt các giải pháp phù hợp và hiệu quả nhằm hỗ trợ sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống người dân.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao nhiệm vụ chỉ đạo các địa phương rà soát và chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết như giống cây trồng, vật nuôi, vật tư và phân bón cho sản xuất trong những tháng cuối năm 2025. Đồng thời xây dựng kế hoạch và phương án cụ thể tổ chức sản xuất, thu hoạch, cung ứng sản phẩm, điều chỉnh mùa vụ phù hợp với tình hình và nhu cầu thị trường; đảm bảo nguồn cung lương thực, thực phẩm đáp ứng đầy đủ nhu cầu trong nước, đồng thời phục vụ xuất khẩu, bảo vệ vững chắc an ninh lương thực quốc gia trong mọi tình huống.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục chỉ đạo quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật, thực vật, không để xảy ra dịch bệnh nguy hiểm trên diện rộng ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và trồng trọt.

Tăng cường liên kết chuỗi nâng cao giá trị nông sản

Thủ tướng yêu cầu làm tốt công tác xúc tiến thương mại, tiếp tục thúc đẩy mở cửa kỹ thuật, nhất là xuất khẩu sản phẩm chính ngạch sang Trung Quốc.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo các địa phương phối hợp chặt chẽ với các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, tập trung liên kết các vùng nguyên liệu, đẩy mạnh công tác bảo quản và chế biến, nhất là chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm. Đồng thời, thúc đẩy liên kết giữa các hợp tác xã, người sản xuất với doanh nghiệp đầu mối thu mua xuất khẩu, doanh nghiệp và hệ thống phân phối bán lẻ để tạo điều kiện thuận lợi trong tiêu thụ sản phẩm vào mùa thu hoạch rộ.

Phối hợp cùng Bộ Ngoại giao và Bộ Công Thương đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, tiếp tục thúc đẩy mở cửa kỹ thuật, đặc biệt là xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc. Hướng dẫn địa phương, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp thực hiện nghiêm các quy định của các thị trường xuất khẩu về tem nhãn, truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn vùng trồng, kiểm nghiệm, kiểm dịch, quy cách đóng gói và chất lượng nông sản.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với các địa phương cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin về sản lượng, mùa vụ thu hoạch nông sản tại các vùng nguyên liệu để doanh nghiệp xuất khẩu, chuỗi phân phối và hệ thống bán lẻ có kế hoạch hỗ trợ tiêu thụ thường xuyên, đồng thời đẩy mạnh tiêu thụ vào chính vụ.

Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong nông nghiệp, đưa vào sử dụng các giống cây trồng, vật nuôi mới có năng suất cao, chất lượng tốt và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đồng thời tập trung nghiên cứu ứng dụng công nghệ hỗ trợ bảo quản, chế biến sâu, đặc biệt đối với trái cây và các mặt hàng có giá trị cao; đa dạng hóa sản phẩm, chuyển từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm tinh chế, đồ hộp nhằm nâng cao giá trị gia tăng. Khuyến khích, thúc đẩy sản xuất theo chuỗi sản phẩm, xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đồng thời tổ chức các chương trình kết nối, tuần lễ nông sản, hội chợ hàng Việt để khai thác tiềm năng thị trường trong nước. Tăng cường liên kết, phối hợp với chuỗi phân phối nội địa và Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam đẩy mạnh quảng bá trực tiếp và trực tuyến nhằm tiêu thụ các sản phẩm nông sản, đặc biệt ưu tiên các mặt hàng chủ lực khi vào vụ thu hoạch rộ như lúa gạo, sầu riêng, vải, nhãn, xoài, thanh long.

Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan phối hợp chặt chẽ với biên phòng và các cơ quan chức năng tại các cửa khẩu xuất khẩu sang Trung Quốc để xây dựng phương án tạo điều kiện thông quan nhanh nhất, ưu tiên các mặt hàng nông sản tươi như vải, sầu riêng và các mặt hàng dễ hư hỏng vào chính vụ thu hoạch, hạn chế tối đa tình trạng ùn ứ hàng hóa tại cửa khẩu biên giới.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chủ động phối hợp với các Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương cung cấp thông tin và khuyến cáo người dân, tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất theo sát nhu cầu thị trường, đảm bảo các quy trình, tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu từ khâu sản xuất, thu hoạch, sơ chế, chế biến, đóng gói, vận chuyển đến truy xuất nguồn gốc nhằm đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch.

Đối với các tỉnh có cửa khẩu, đặc biệt khu vực biên giới phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh, Cao Bằng, Hà Giang, Điện Biên, Lai Châu, cần theo dõi, cập nhật, đánh giá và dự báo tình hình lưu thông, tập trung hàng hóa tại địa bàn; phối hợp chỉ đạo lực lượng chức năng triển khai các biện pháp đảm bảo lưu thông tại khu vực cửa khẩu, chủ động điều tiết và quản lý phương tiện vận chuyển hàng hóa lên cửa khẩu biên giới.

Đồng thời, thường xuyên cập nhật thông tin về lưu thông và xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu để các địa phương, cơ quan chức năng và doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh, không để xảy ra ùn tắc hàng hóa, giảm thiểu thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp.

Thủ tướng cũng yêu cầu các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu nông sản theo dõi sát sao tình hình lưu thông và khả năng thông quan tại các cửa khẩu, điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp để tránh ùn tắc nông sản; đồng thời tăng cường thu mua dự trữ, đặc biệt vào thời điểm thu hoạch rộ nhằm hỗ trợ tiêu thụ cho người dân. Văn phòng Chính phủ có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc thực hiện Công điện này và kịp thời báo cáo Thủ tướng, Phó Thủ tướng phụ trách những vấn đề đột xuất, phát sinh.

Bắc Giang kết nối vải thiều – lan tỏa thương hiệu nông sản quốc gia

Hải quan vào cuộc tháo gỡ vướng mắc xuất khẩu sầu riêng

Halal - Thị trường xuất khẩu tiềm năng trong bối cảnh biến động thương mại toàn cầu

Mở rộng kết nối, lan tỏa giá trị nông sản Việt

Kết nối nông sản vào chuỗi giá trị toàn cầu từ vườn vải chín