Kết nối chuỗi cung ứng Việt Nam – Campuchia: Mục tiêu 20 tỷ USD thương mại song phương năm 2030

Hội nghị kết nối doanh nghiệp sản xuất, phân phối và logistics Việt Nam – Campuchia diễn ra ngày 13/9/2025 tại Tây Ninh đã đặt trọng tâm vào việc phát triển hạ tầng, chuẩn hóa quy định và nâng cao năng lực logistics. Đây là bước đi quan trọng nhằm tận dụng tiềm năng thương mại biên giới đang tăng trưởng mạnh mẽ, đồng thời mở ra cơ hội mới để hai nước cùng hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại song phương đạt 20 tỷ USD vào năm 2030.

Hội nghị do Bộ Công Thương Việt Nam phối hợp với Bộ Thương mại Campuchia và UBND tỉnh Tây Ninh đồng tổ chức, có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, Phó Quốc Vụ khanh Bộ Thương mại Campuchia Tith Rithipol, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Hồng Thanh cùng nhiều lãnh đạo bộ, ngành, cơ quan hải quan, biên phòng và đông đảo hiệp hội, doanh nghiệp.

Với sự tham gia đa dạng này, sự kiện được xem là diễn đàn thực chất để cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp cùng thảo luận, tìm giải pháp tháo gỡ những điểm nghẽn trong hoạt động thương mại biên giới, đồng thời định hình chiến lược liên kết chuỗi cung ứng Việt Nam – Campuchia trong giai đoạn tới.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng; ngài Tith Rithipol, Phó Quốc Vụ khanh Bộ Thương mại Campuchia và ông Nguyễn Hồng Thanh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh chủ trì hội nghị.

Số liệu báo cáo tại hội nghị cho thấy quan hệ thương mại giữa hai nước đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ. Năm 2024, kim ngạch thương mại Việt Nam – Campuchia đạt khoảng 10,1 tỷ USD, tăng 17,5% so với năm 2023. Chỉ trong bảy tháng đầu năm 2025, tổng giá trị trao đổi hàng hóa đã vượt 7 tỷ USD, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Campuchia đạt khoảng 3,2 tỷ USD, còn nhập khẩu từ Campuchia gần 3,8 tỷ USD. Đây là những con số đáng khích lệ, phản ánh nhu cầu giao thương ngày càng lớn giữa hai nền kinh tế láng giềng. Tuy nhiên, sự chênh lệch trong cán cân thương mại cũng cho thấy những thách thức nhất định mà Việt Nam cần tính toán để cân đối hợp lý trong tương lai.

Các đại biểu tham dự đã thẳng thắn chỉ ra nhiều “nút thắt” đang cản trở dòng chảy thương mại và đầu tư giữa hai nước. Hạ tầng cửa khẩu còn hạn chế, nhiều tuyến đường chưa đáp ứng được lưu lượng hàng hóa ngày càng tăng. Hệ thống kho bãi, kho lạnh tại khu vực biên giới chưa được đầu tư đồng bộ, thiếu các trung tâm logistics hiện đại có khả năng cung cấp dịch vụ trọn gói. Ngoài ra, sự khác biệt về quy chuẩn kỹ thuật, quy định kiểm dịch và thủ tục hành chính phức tạp khiến thời gian thông quan kéo dài, làm tăng chi phí logistics cho doanh nghiệp. Đây là những yếu tố làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa, kìm hãm tiềm năng tăng trưởng thương mại song phương.

Để tháo gỡ những khó khăn trên, hội nghị đã đề xuất nhiều giải pháp cụ thể. Một trong những ưu tiên là đồng bộ hóa quy chuẩn kỹ thuật giữa hai nước, qua đó giảm bớt rào cản khi lưu chuyển hàng hóa. Bên cạnh đó, việc mở rộng ứng dụng hải quan điện tử, áp dụng cơ chế một cửa và phát triển các mô hình cửa khẩu thông minh được coi là chìa khóa giúp đẩy nhanh tốc độ thông quan. Đầu tư xây dựng hệ thống kho lạnh, trung tâm logistics và kho bãi hiện đại tại các cửa khẩu trọng điểm như Mộc Bài, Lệ Thanh, Tịnh Biên, Hà Tiên cũng được nhấn mạnh là cần thiết để đảm bảo chuỗi lưu trữ và phân phối hàng hóa hiệu quả, đặc biệt đối với các mặt hàng nông sản dễ hư hỏng.

Về chính sách, Bộ Công Thương Việt Nam đã ban hành Quyết định 2162/QĐ-BCT ngày 25/7/2025, trong đó đề ra mục tiêu đưa kim ngạch thương mại song phương Việt Nam – Campuchia đạt 20 tỷ USD vào năm 2030. Để hiện thực hóa mục tiêu này, lộ trình ngắn hạn đặt ra đến năm 2027 phải đảm bảo toàn bộ hệ thống kho bãi tại cửa khẩu đạt chuẩn, với ít nhất 80% cung cấp dịch vụ logistics trọn gói. Đây không chỉ là yêu cầu về hạ tầng, mà còn là định hướng chiến lược để xây dựng năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp hai nước trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng khắt khe.

Một điểm nhấn quan trọng tại hội nghị là sáng kiến phát triển các khu hợp tác kinh tế biên giới. Các mô hình như Mộc Bài – Bavet, Lệ Thanh – Oyadav hay Hà Tiên – Prek Chak được kỳ vọng sẽ trở thành động lực thúc đẩy phát triển công nghiệp chế biến, thương mại và dịch vụ logistics liên vùng. Khi hạ tầng giao thông, kho bãi và chính sách hỗ trợ được đồng bộ hóa, các khu hợp tác này sẽ không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa, mà còn hình thành các trung tâm sản xuất – phân phối mới, gia tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của sản phẩm hai nước.

Điểm đặc biệt của hội nghị lần này không chỉ dừng lại ở thảo luận chính sách, mà còn tạo ra cơ hội kết nối thực tế cho cộng đồng doanh nghiệp. Các gian trưng bày sản phẩm, các phiên gặp gỡ giữa nhà sản xuất, nhà phân phối và nhà logistics đã diễn ra sôi động, mở ra nhiều hướng hợp tác mới. Doanh nghiệp hai bên có cơ hội giới thiệu sản phẩm đặc trưng, tìm kiếm đối tác tiêu thụ và bàn bạc về phương án vận hành chuỗi cung ứng hiệu quả hơn. Chính những kết nối trực tiếp này sẽ góp phần biến các cam kết chính sách thành hành động cụ thể, đem lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Hồng Thanh mời Ngài Tith Rithipol thưởng thức đặc sản dưa lưới của Tây Ninh

Có thể thấy, liên kết chuỗi cung ứng Việt Nam – Campuchia đang trở thành một xu hướng tất yếu trong bối cảnh hội nhập khu vực. Khi các giải pháp về chuẩn hóa quy định, hiện đại hóa hạ tầng logistics và số hóa thủ tục hành chính được triển khai đồng bộ, mục tiêu đạt kim ngạch 20 tỷ USD vào năm 2030 không chỉ khả thi mà còn là cơ hội để khẳng định thương hiệu sản phẩm của hai nước trên thị trường quốc tế. Tây Ninh với vị trí địa lý chiến lược sẽ tiếp tục giữ vai trò cầu nối quan trọng trong tiến trình này, góp phần đưa quan hệ thương mại Việt Nam – Campuchia phát triển sâu rộng, bền vững và cùng có lợi.