Thực hành ESG và đổi mới tài chính xanh cho tăng trưởng bền vững

Các diễn giả giải đáp các câu hỏi về ESG tại Hội thảo

Tại Hội thảo “Thực hành ESG và đổi mới tài chính xanh cho tăng trưởng bền vững” do Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam phối hợp với Liên chi Hội Bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIREA) tổ chức ngày 26/7, các chuyên gia cho rằng, trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu đặt ra nhiều thách thức, việc phát triển bền vững là nhu cầu cấp bách đồng thời cũng là xu thế tất yếu trong quá trình phát triển của các quốc gia trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Chỉ số ESG trở thành công cụ quan trọng đánh giá mức độ trách nhiệm xã hội của một doanh nghiệp.

Đặc biệt, các doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường quốc tế như EU... cũng rất quan tâm, mong muốn áp dụng thực hành ESG vào hoạt động sản xuất kinh doanh. ESG không còn là “sân chơi” dành riêng cho những doanh nghiệp lớn mà đang dần trở thành mục tiêu hướng tới dành cho tất cả đơn vị kinh doanh.

Lợi ích kinh tế của doanh nghiệp phải hài hòa với lợi ích của môi trường - xã hội, đó là người lao động, đối tác, tổ chức tín dụng, khách hàng và xã hội. Việc phát triển doanh nghiệp bền vững theo các tiêu chí ESG hiện nay đang dần không còn là sự lựa chọn mà trở thành yếu tố quyết định mang tính sống còn của doanh nghiệp trong thời gian tới.

Nhiều khảo sát cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đã có nhận thức được tầm quan trọng của phát triển bền vững. Cụ thể là, Báo cáo triển vọng kinh doanh 2023 của Ngân hàng UOB (UOB) đã thực hiện khảo sát hơn 4000 doanh nghiệp vừa và nhỏ trên khắp ASEAN và Trung Quốc cho thấy 94% doanh nghiệp Việt Nam tham gia khảo sát nhận ra được mức độ quan trọng của phát triển bền vững.

Không chỉ dừng lại ở đó, mặc dù gặp phải nhiều rào cản và ESG mới chỉ bắt đầu ở Việt Nam, các doanh nghiệp đã dần cam kết và thực hiện ESG. Cũng trong báo cáo của UOB, Việt Nam cùng với Thái Lan được đánh giá là 2 quốc gia dẫn đầu về áp dụng tính bền vững, với 51% đã bắt đầu thực hành các hoạt động bền vững.

Trong Báo cáo về Mức độ sẵn sàng thực hành ESG tại Việt Nam của PwC (Pi đáp lưu ci) với sự tham gia của 234 doanh nghiệp tại Việt Nam từ tháng 5 đến tháng 8 năm 2022, thì có đến 44% đã lập kế hoạch và đưa ra cam kết ESG, 36% đang ở giai đoạn lập kế hoạch cho 2 đến 4 năm tới.

Ths. Đặng Bùi Khuê, Giám đốc Phát triển bền vững TUV NORD Việt Nam

Báo cáo Thế hệ kế nghiệp Việt Nam: Lãnh đạo hôm nay và mai sau của PwC được thực hiện từ 08/10 đến 12/12/2021 với 38 đại diện của Việt Nam cũng đã cho thấy triển vọng trong tương lai của việc phát triển bền vững khi thể hiện quan điểm mạnh mẽ và trách nhiệm trong các hoạt động kinh doanh bền vững.

Tuy nhiên, các báo cáo cũng cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia ESG chiếm tỷ lệ không cao. Năm 2022, Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Dự án USAID IPSC, đã thực hiện cuộc khảo sát về nhận thức của doanh nghiệp, cho thấy rằng việc tiên phong áp dụng ESG diễn ra hầu hết là doanh nghiệp lớn như FDI, doanh nghiệp đại chúng, các doanh nghiệp có định hướng xuất khẩu… Trong khi chỉ có 25% doanh nghiệp vừa và nhỏ đã chủ động triển khai ESG và 21% không cân nhắc triển khai ESG trong 2 đến 4 năm tới.

Lý giải về điều này, Ths Đặng Bùi Khuê - Giám đốc Phát triển bền vững TUV NORD Việt Nam cho biết, báo cáo về mức độ sẵn sàng thực hành ESG tại Việt Nam của PwC cho thấy, khó khăn trong việc đưa ESG vào khuôn khổ doanh nghiệp hiện có chiếm tới 61%; doanh nghiệp thiếu kiến ​​thức, năng lực triển khai ESG chiếm 57%. Trong khi chất lượng công bố thông tin và nhận thức của đối tác về các yếu tố ESG thấp; thiếu quy định cuối cùng, minh bạch…

Theo ông Trần Thiên Long - Phó Chủ tịch thường trực Liên chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam, xu thế bắt buộc đối với các khu công nghiệp và các nhà máy sản xuất là phải hướng đến câu chuyện chuyển đổi xanh, phát triển bền vững để đáp ứng nhu cầu và quy định chung của quốc tế trong việc xuất khẩu hàng hóa. Đặc biệt là các thị trường khó tính.

Tuy nhiên, để thực hành ESG hiệu quả và phát triển bền vững, ngoài nâng cao nhận thức, chúng ta phải có những giải pháp, những hành động cam kết trách nhiệm một cách mạnh mẽ của doanh nghiệp. Để thực hiện được điều này là câu chuyện tài chính xanh. Bởi doanh nghiệp muốn chuyển đổi theo mô hình này phải có tài chính. Nghĩa là chúng ta sẽ phải có những dòng vốn mà các ngân hàng cam kết để đồng hành với doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi xanh, thực hiện khu công nghiệp sinh thái.

Bà Phạm Minh Châu – Phó giám đốc Ban Chính sách sản phẩm Bán buôn, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Chia sẻ tại Hội thảo về nguồn vốn tín dụng xanh, bà Phạm Minh Châu – Phó giám đốc Ban Chính sách sản phẩm Bán buôn, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết, BIDV hiện là Ngân hàng có quy mô lớn nhất Việt Nam, với tổng tài sản kết thúc năm 2023 đạt 2,3 triệu tỷ đồng, tổng nguồn vốn huy động đạt 2,1 triệu tỷ đồng, tổng dư nợ tín dụng và đầu tư đạt 2,19 triệu tỷ đồng, đứng đầu thị trường về thị phần tín dụng.

“Dư nợ tín dụng theo 12 ngành xanh của BIDV luôn đứng đầu thị trường và ngày càng tăng quy mô. Tại thời điểm 30/6/2024, dư nợ tín dụng xanh của BIDV đạt 75.459 tỷ đồng chiếm 4,1% tổng dư nợ tín dụng của BIDV, tăng 1.282 tỷ đồng so với thời điểm 31/12/2023”. Số lượng khách hàng nhận được tài trợ tín dụng xanh là 1.739 khách hàng với 2.117 dự án/phương án xanh”, bà Châu cho hay.

Bà Phạm Minh Châu cũng cho biết, Danh mục tài chính xanh của BIDV đa dạng với các sản phẩm Tín dụng xanh (Dệt may xanh, Công trình xanh, các lĩnh vực xanh theo phân loại của NHNN, cho vay phát triển cây trồng...), Trái phiếu xanh, Tiền gửi xanh, Tài trợ thương mại xanh. Các sản phẩm đều được xây dựng dựa trên các Khung khoản vay bền vững, Khung trái phiếu Xanh, Khung ESMS trong hoạt động tài trợ thương mại do BIDV ban hành.

“Đây là các Khung tiêu chuẩn được BIDV xây dựng dựa trên các chuẩn mực quốc tế, đồng thời phù hợp với quy định hiện hành và thực tiễn tại Việt Nam”, bà Châu khẳng định .

Tại Hội thảo đã diễn ra lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam và VIREA nhằm phát huy năng lực, thế mạnh của mỗi bên với mục tiêu triển khai, tổ chức các hoạt động có ý nghĩa phụng sự xã hội. Hai bên sẽ phối hợp và tham gia tổ chức các sự kiện, các hội nghị, hội thảo về các lĩnh vực và chủ đề tài chính, kinh tế mà hai bên cùng quan tâm.