Giá gạo Việt Nam lên mức cao nhất trong 8 tháng, dù đối mặt nhiều thách thức

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), trong tuần qua, gạo 5% tấm được chào bán ở mức 455-460 USD/tấn vào ngày 28/8. Đây là mức cao nhất trong vòng tám tháng, phản ánh xu hướng tăng giá liên tục kể từ đầu quý III. Một số nhà giao dịch tại TP.HCM cho biết nguồn cung trong nước đang thu hẹp sau vụ hè thu, trong khi nhu cầu trên thị trường quốc tế vẫn ổn định.

Đáng chú ý, bất chấp việc Philippines – thị trường tiêu thụ lớn nhất của gạo Việt Nam – vừa quyết định tạm ngừng nhập khẩu trong 60 ngày kể từ 1/9, giá gạo Việt Nam vẫn giữ được đà tăng. Theo số liệu từ Cục Hải quan, tính đến giữa tháng 8/2025, Việt Nam đã xuất khẩu gần 5,88 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch hơn 3 tỷ USD. Trong đó, riêng Philippines chiếm tới 42% tổng lượng xuất khẩu, tương đương khoảng 300 nghìn tấn mỗi tháng.

Giá xuất khẩu gạo bình quân gần tám tháng đầu năm đạt khoảng 512 USD/tấn

Trên thị trường khu vực, giá gạo của các nước có diễn biến trái chiều. Gạo đồ 5% tấm của Ấn Độ tuần qua giữ ổn định ở mức 371–376 USD/tấn, trong khi gạo trắng 5% tấm được bán với giá 363–369 USD/tấn. Tại Thái Lan, giá gạo 5% tấm giảm còn 355 USD/tấn do tồn kho dư thừa. Các nhà giao dịch tại Bangkok dự báo giá có thể tiếp tục hạ trong thời gian tới khi nguồn cung toàn cầu vẫn ở mức cao. Các mức giá này cũng mang đến sự cạnh tranh cho gạo Việt Nam.

Việc Philippines tạm dừng nhập khẩu để bảo vệ nông dân trong nước đã khiến nhiều nhà nhập khẩu khác, đặc biệt ở Trung Quốc và châu Phi, tỏ ra thận trọng hơn. Tình trạng này làm thị trường tiêu thụ trầm lắng, ảnh hưởng trực tiếp đến đầu ra của gạo Việt Nam. Theo ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch VFA, khó khăn lớn hiện nay không chỉ đến từ nhu cầu giảm mà còn do doanh nghiệp thiếu vốn thu mua tạm trữ, trong khi việc hoàn thuế giá trị gia tăng vẫn chậm trễ, làm chi phí tăng cao.

Mặc dù vậy, Việt Nam vẫn duy trì được lợi thế cạnh tranh nhất định. Giá xuất khẩu gạo bình quân gần tám tháng đầu năm đạt khoảng 512 USD/tấn, cao hơn Thái Lan và Ấn Độ. Đặc biệt, trong sáu tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã vượt Thái Lan để trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, chỉ đứng sau Ấn Độ. Đây được coi là nền tảng quan trọng để ngành gạo Việt Nam tiếp tục mở rộng thị trường, giảm phụ thuộc vào các thị trường truyền thống.

Một số doanh nghiệp kỳ vọng lệnh tạm ngừng nhập khẩu của Philippines sẽ sớm được gỡ bỏ trước thời hạn 60 ngày. “Nếu tình hình kéo dài, doanh nghiệp buộc phải xoay trục sang các thị trường khác. Nhưng nếu Philippines mở lại sớm, giá gạo có thể phục hồi mạnh vào cuối năm – mùa cao điểm tiêu thụ”, ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng (Đồng Tháp), nhận định.

Trong bối cảnh thị trường gạo thế giới còn nhiều biến động, các chuyên gia khuyến nghị doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động đa dạng hóa thị trường, tránh phụ thuộc quá lớn vào một vài quốc gia nhập khẩu chủ lực. Đây không chỉ là giải pháp trước mắt để ứng phó rủi ro, mà còn là hướng đi bền vững nhằm củng cố vị thế của gạo Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Gạo Việt Nam vượt Thái Lan: Làm sao để vị thế á quân thế giới không chỉ là 'đỉnh sóng' ngắn ngủi?

Xuất khẩu gạo Việt Nam: Từ kỷ lục sản lượng đến thách thức giá trị

Hạt gạo Việt vươn xa từ giá trị đến thị trường xanh EU