Đối thủ mới của sầu riêng Việt tại Trung Quốc có lợi thế gì?

Sầu riêng Musang King là niềm tự hào của Malaysia.

Sầu riêng tươi Malaysia có "visa" sang Trung Quốc

Từ ngày 19/6, sầu riêng tươi của Malaysia có thể được xuất khẩu sang Trung Quốc sau khi hai nước ký nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với sầu riêng.

Bộ trưởng Nông nghiệp và An ninh lương thực Malaysia Datuk Seri Mohamad Sabu cho biết Malaysia đã được phép xuất khẩu sầu riêng dưới dạng bột vào năm 2011 và trái cây đông lạnh nguyên quả vào năm 2018. Ông cho biết việc Trung Quốc cho phép xuất khẩu sầu riêng tươi sẽ giúp phát triển ngành công nghiệp sầu riêng địa phương và tăng giá trị xuất khẩu nông sản của Malaysia.

"Bộ Nông nghiệp và An ninh lương thực tin rằng việc Trung Quốc cho phép nhập khẩu sầu riêng tươi của Malaysia sẽ thúc đẩy sự phát triển của ngành trồng sầu riêng địa phương và tạo ra nhiều cơ hội hơn cho hơn 63.000 người trồng sầu riêng trên toàn quốc", Bộ trưởng Mohamad tuyên bố.

Ông Mohamad cho biết nghị định thư cho phép những người trồng sầu riêng đã đăng ký với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) xuất khẩu sầu riêng tươi sang nước này nếu đáp ứng đủ các yêu cầu về kiểm dịch thực vật.

Năm 2022, sầu riêng chiếm 58,6% tổng giá trị xuất khẩu trái cây của Malaysia là 2,01 tỷ RM (445,7 triệu USD). Trung Quốc là thị trường xuất khẩu chính của sầu riêng Malaysia, với giá trị xuất khẩu đạt 887 triệu RM (188,2 triệu USD) vào năm 2022 và dự kiến sẽ tăng lên 1,8 tỷ RM (382 triệu USD) vào năm 2030.

Trước đó, Bộ trưởng Mohamad đã ký nghị định thư với Cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc Du Kiến Hoa và trao đổi văn kiện với Đại sứ Trung Quốc tại Malaysia Âu Dương Ngọc Tĩnh, trong một buổi lễ có sự chứng kiến của Thủ tướng Datuk Seri Anwar Ibrahim và người đồng cấp Trung Quốc, Lý Cường.

Sầu riêng Việt Nam không quá áp lực về cạnh tranh

Sầu riêng Việt Nam không quá áp lực về cạnh tranh với hàng Malaysia.

Việc sầu riêng tươi của Malaysia chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, làm tăng sức nóng cạnh tranh trên thị trường 1,4 tỷ dân do trước đây, chỉ có 3 nước được phép xuất khẩu sầu riêng tươi sang thị trường này là Thái Lan, Việt Nam và Philippines.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, đến nay Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới với sức tiêu thụ có thể “bao” hết cả sản lượng sầu riêng tại các quốc gia ở Đông Nam Á.

Phân tích về lợi thế của sầu riêng Malaysia, ông Nguyên cho biết tuy sản lượng sầu riêng của nước này thấp hơn Thái Lan và Việt Nam, song Malaysia có lợi thế về các giống sầu riêng chất lượng cao. Điển hình là giống sầu riêng Musang King khi đây được xem là loại sầu riêng ngon nhất thế giới nhờ mùi thơm nồng nàn và cơm màu vàng óng. Giá loại sầu riêng này cũng thường rất cao, gấp 4-5 lần so với sầu riêng cơm của Việt Nam.

“Hiện đa số các trang trại sầu riêng ở Malaysia đều trồng các giống đặc sản tương tự như Musang King. Sầu riêng của Malaysia xuất sang Trung Quốc sẽ nhắm vào phân khúc cao cấp, với thương hiệu vượt trội hơn các nước còn lại, trong khi sầu Việt nhắm vào ở phân khúc bình dân”, ông Nguyên nói.

Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, lợi thế lớn nhất của sầu riêng Việt Nam là thu hoạch quanh năm, mùa nào cũng có hàng để xuất khẩu. Trong khi đó, sầu riêng của Malaysia, Thái Lan và Philippines chỉ kéo dài vài tháng giữa năm. Đồng thời, Việt Nam có lợi thế ở vị trí địa lý khi là quốc gia gần Trung Quốc nhất.

“Cuộc đua cạnh tranh thị phần sầu riêng ở Trung Quốc đang rất quyết liệt. Sau khi sầu riêng Việt vào thị trường Trung Quốc, Thái Lan đang tập trung vào việc nâng cao tiêu chuẩn và chất lượng sản phẩm. Họ kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp sầu riêng xuất khẩu không đạt chuẩn, và cả bộ máy vào cuộc để bảo vệ ngành hàng. Với sự xuất hiện sầu riêng Malaysia đòi hỏi Việt Nam phải có chiến lược phát triển bền vững mặt hàng tỷ USD này, bởi thời gian qua chúng ta phát triển quá nóng nên xảy ra những lộn xộn nhất định trên thị trường”, ông Nguyên nói.

Thế nhưng, trong 4 quốc gia được xuất khẩu sầu riêng tươi chính ngạch vào Trung Quốc, Việt Nam vẫn là nước có nhiều lợi thế. Ông Nguyên chỉ rõ, mùa thu hoạch sầu của Malaysia, Thái Lan và Philippines chỉ kéo dài vài tháng giữa năm, còn Việt Nam được thu rải vụ nên mùa nào cũng có hàng xuất khẩu.

Riêng về Malaysia, theo ông Nguyên, sầu riêng của quốc gia này khi xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc nhắm vào phân khúc cao cấp, trong khi sầu Việt thường ở phân khúc bình dân. Do đó, chúng ta không quá áp lực về cạnh tranh với hàng Malaysia.

Ngoài sầu tươi, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam thông tin thêm, Trung Quốc còn chi hơn 1 tỷ USD để nhập sầu riêng đông lạnh. Đây cũng là phân khúc tiềm năng đối với sầu riêng Việt Nam.

Để sầu riêng không còn nỗi lo chung

Vụ 30 lô sầu riêng nhiễm cadimi: Không phát hiện mẫu nào vượt ngưỡng như cảnh báo

Giá sầu riêng Ri6 giảm 70% so với mức đỉnh