Sầu riêng đang trải qua thời kỳ khó khăn chưa từng có

Sầu riêng đang trải qua thời kỳ khó khăn chưa từng có.

Xuất khẩu giảm mạnh

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), tính đến giữa tháng 2, Việt Nam chỉ xuất khẩu được khoảng 3.500 tấn sầu riêng, giảm tới 80% so với cùng kỳ năm trước.

Việc xuất khẩu sầu riêng sụt giảm mạnh là do Trung Quốc siết chặt kiểm tra chất vàng O trên sầu riêng. Khi làm thủ tục xuất nhập khẩu, phía Trung Quốc sẽ lấy mẫu, kiểm tra 100% lô hàng, nếu không có dư lượng chất vàng O thì mới được thông quan.

Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đánh giá, quy định kiểm tra chất vàng O được nước nhập khẩu áp dụng như một biện pháp khẩn cấp để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt sau khi phía Trung Quốc phát hiện chất này trên các lô hàng sầu riêng của Thái Lan.

Mặc dù, đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã có 9 phòng thí nghiệm kiểm tra chất vàng O, tuy nhiên, phía Trung Quốc vẫn kiểm soát nghiêm ngặt các lô hàng sầu riêng từ Việt Nam. Ngoài yêu cầu các lô hàng sầu riêng phải có thêm giấy kiểm định dư lượng Cadimi và chất vàng O (áp dụng từ ngày 10/01), phía Trung Quốc cũng kiểm tra 100% các lô hàng, nếu đạt chuẩn mới được thông quan. Điều này làm gia tăng thời gian, chi phí của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, sầu riêng Việt Nam xuất khẩu vào Liên minh châu Âu (EU) cũng sẽ phải chịu tăng tần suất kiểm tra tại biên giới từ 10% lên 20% do nhiều lần không tuân thủ các quy định về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.

Mới đây, cơ quan chức năng của Đài Loan (Trung Quốc) thông báo, sầu riêng tươi nhập khẩu từ Việt Nam vào địa phương này sẽ bị gia hạn thời gian kiểm tra từng lô đến ngày 30/4.

Theo Thông báo của TFDA, để đảm bảo an toàn vệ sinh đối với sản phẩm nhập khẩu, theo quy định tại Khoản 1, Điều 10, Mục 4 của "Quy định về kiểm tra nhập khẩu thực phẩm và các sản phẩm liên quan", Đài Loan (Trung Quốc) sẽ tiếp tục áp dụng biện pháp kiểm tra từng lô đối với sản phẩm mã hàng "0810.60.00.00.7 - sầu riêng tươi" nhập khẩu từ Việt Nam đến 30/4/2025.

Trước đó, tại Thông báo số 1132004255B ngày 07/8/2024, TFDA đã ban hành yêu cầu kiểm tra từng lô sầu riêng tươi nhập khẩu từ Việt Nam kể từ ngày 12/8/2024 đến ngày 11/02/2025 do trong vòng 6 tháng gần nhất phát hiện 04 lô hàng nhập khẩu không đạt tiêu chuẩn.

Chuẩn hóa quy trình sản xuất để tìm lại vị thế trái "tỷ đô"

Chuẩn hóa quy trình sản xuất, tiêu chuẩn hóa sản phẩm, mẫu mã, tăng cường giám sát việc chăm sóc, thu hoạch, bảo quản, đóng gói nông sản bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng đối với các sản phẩm xuất khẩu.

Thông tin từ Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn), từ đầu tháng 2/2025 đến nay đã có 25 xe hàng chở sầu riêng được xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị. Tuy nhiên số lượng này chỉ bằng 5 - 10% so với cùng kỳ năm 2024.

Để khắc phục tình trạng này, Bộ NN&PTNT đang đàm phán với Trung Quốc đưa xuất khẩu sầu riêng quay trở lại theo quy định trong Nghị định thư đã được hai nước ký kết.

Bộ NN&PTNT cũng khuyến cáo các doanh nghiệp thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm tra theo quy định của Trung Quốc. Nhằm đảm bảo không xảy ra tình trạng ùn tắc do thiếu phòng kiểm nghiệm, Bộ NN&PTNT đẩy mạnh tăng cường năng lực xét nghiệm của 9 phòng kiểm nghiệm tại Việt Nam được Trung Quốc công nhận, tiếp tục gửi thêm 6 bộ hồ sơ về phòng kiểm nghiệm đợi công nhận.

Bà Hoàng Thị Lê, đại diện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Blue Sky thông tin, đến đầu tháng 2/2025, có một số trung tâm, phòng kiểm nghiệm của Việt Nam được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O trong sầu riêng. Vì vậy, những lô hàng sầu riêng nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện xét nghiệm của trung tâm, phòng kiểm nghiệm vẫn được xuất khẩu qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn bình thường.

Dù có đơn vị đủ điều kiện xét nghiệm, nhưng các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng quả tươi vẫn không khỏi lo lắng bởi thời gian cho ra kết quả xét nghiệm lên tới vài ngày sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sầu riêng tươi.

“Chúng tôi mong muốn xe hàng về tới các cơ sở kiểm nghiệm test Cadimi, test chất vàng O có thể tăng thời gian làm việc để có kết quả nhanh hơn, xe hàng không phải nằm chờ dài ngày nữa. Chúng tôi cũng mong những cơ sở mã vùng trồng, mã đóng gói sầu riêng thì có thể hướng dẫn cho bà con nông dân về cách sử dụng phân bón, nguồn nước tưới tiêu chuẩn, qua đó đảm bảo được các điều kiện xuất khẩu ngay từ lúc trồng và thu hoạch”, đại diện Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Blue Sky chia sẻ.

Ông Phùng Văn Ba, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) cho hay, với mặt hàng sầu riêng cũng như các mặt hàng nông sản khác, cơ quan hải quan và các đơn vị chức năng tại cửa khẩu luôn có giải pháp tạo thuận lợi, nhất là có những luồng xuất khẩu riêng để hàng hóa di chuyển được ưu tiên với hiệu suất cao nhất. Cùng với đó, cũng thường xuyên tuyên truyền, phối hợp làm việc với cơ quan kiểm dịch để thông tin kịp thời tới doanh nghiệp, tránh việc doanh nghiệp đưa hàng hóa chưa đảm bảo chất lượng đến cửa khẩu mà không thể xuất khẩu, dẫn đến thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng hưởng đến hiệu suất thông quan.

Tỉnh Lạng Sơn khuyến nghị đến các địa phương, đặc biệt là những địa phương vùng xuất khẩu nông sản không chỉ riêng mặt hàng sầu riêng, cần thông tin, tuyên truyền tới các vùng sản xuất phải chuẩn hóa quy trình sản xuất, tiêu chuẩn hóa sản phẩm, mẫu mã, tăng cường giám sát việc chăm sóc, thu hoạch, bảo quản, đóng gói nông sản bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng đối với các sản phẩm xuất khẩu.

Thực hư "giải cứu" sầu riêng giá hơn 40.000 đồng/kg

Hàng trăm tấn sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc sau quy định mới

Hạn chế tối đa các lô hàng không đạt chuẩn để duy trì xuất khẩu sầu riêng