Ngành mắc ca hướng tới mục tiêu 1 tỉ USD

Hội nghị này dự kiến được tổ chức tại tỉnh Đắk Lắk, cùng ngày với sự kiện Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đối thoại với nông dân lần thứ 3, một lần nữa khẳng định sự quan tâm của Người đứng đầu Chính phủ với nông nghiệp, nông dân, nông thôn, cũng như việc ông “chắt chiu” từng cơ hội lo phát triển kinh tế-xã hội.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đối thoại với các nhà đầu tư của Australia, trong chuyến thăm chính thức Australia, ngày 16/3/2018. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Tháng 3/2018, giữa lịch trình dày đặc của chuyến thăm chính thức Australia, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có cuộc đối thoại với 12 tập đoàn, quỹ đầu tư hàng đầu của nước này. Tại đây, một câu hỏi được các tập đoàn này đặt ra: Chính phủ Việt Nam có ủng hộ ngành mắc ca ở Việt Nam không, có xem đây là ngành sản xuất nông nghiệp hay không?

Trước khi chuyển câu hỏi này cho Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, Thủ tướng cho biết mắc ca ở Việt Nam tốt hơn ở Australia, sau đó ông cầm một hộp mắc ca “made in Việt Nam” mời các nhà đầu tư của Australia thưởng thức.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, trên thị trường thế giới, nguồn cung mắc ca không đáp ứng đủ cầu. Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu trồng cây mắc ca, loại cây xuất xứ từ Australia, hơn 20 năm nay. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam quan tâm đến các đối tượng sản xuất có giá trị cao kinh tế cho nông dân và nhà đầu tư. Trong đó, cây mắc ca là một đối tượng Chính phủ cho phép phát triển.

Thực tế, ngay từ đầu nhiệm kỳ, với tâm thế “tận dụng từng cơ hội phát triển nhỏ nhất”, Thủ tướng đã có những lưu ý tới việc phát triển cây mắc ca và ngành hàng này. Một năm trước chuyến thăm Australia, tháng 3/2017, tại Hội nghị xúc tiến đầu tư vùng Tây Nguyên lần thứ 4, Thủ tướng đã nhắc tới tiềm năng, thế mạnh phát triển mắc ca ở vùng Tây Nguyên.

Trước đó, tháng 8/2016, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các địa phương, các nhà khoa học, các chuyên gia tiếp tục đánh giá hiệu quả sản xuất của cây mắc ca để có các giải pháp phát triển phù hợp, hiệu quả, bền vững.

Thực hiện chỉ đạo này, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã làm việc với Hiệp hội Mắc ca Việt Nam. Tại cuộc làm việc này, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định rằng, Bộ sẽ sát cánh với Hiệp hội và cùng các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp để triển khai có hiệu quả chương trình trồng mắc ca. Bộ trưởng nhấn mạnh phải vào cuộc một cách quyết liệt và triển khai thực sự bài bản, tính toán dài hơi, phát triển nhanh nhưng phải bền vững.

Ngành mắc ca hướng tới mục tiêu 1 tỉ USD

Theo các chuyên gia, cây mắc ca được xác định là một cây lâm nghiệp đa mục tiêu: Kinh tế, xã hội và môi trường. Về mặt kinh tế - xã hội, người dân không chỉ có thể xóa đói giảm nghèo mà có thể làm giàu từ loài cây này. Về mặt môi trường, đây là loài cây được kỳ vọng sẽ góp phần giúp phủ xanh đất trống đồi núi trọc.

Cây mắc ca được đánh giá là có tiềm năng lớn ở vùng Tây Nguyên – một vùng đất có vị trí chiến lược quan trọng về nhiều mặt. Ngoài vấn đề kinh tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc còn nhìn thấy ở cây mắc ca một giải pháp để xử lý các vấn đề môi trường.

Theo Thủ tướng, người từ đầu nhiệm kỳ đã kiên quyết ra lệnh đóng cửa rừng tự nhiên để “cứu” diện tích rừng còn lại ở Tây Nguyên, cây lâm nghiệp mắc ca có thể góp phần tái phục hồi lượng nước cần thiết, là một vấn đề rất lớn đặt ra ở vùng đất cao nguyên này, khi nước ngầm bị khai thác trong một thời gian ở mức độ cao.

Theo số liệu thống kê, đến nay Việt Nam đã có 23 tỉnh trồng mắc ca với diện tích khoảng 16.400ha. Trong đó, 65ha thuộc các đề tài nghiên cứu, 480ha thuộc dự án khuyến lâm; 7.500ha của doanh nghiệp, 8.355ha của dân tự trồng.

Năm 2020 dự ước sản lượng thu hoạch mắc ca đạt khoảng 5.300 tấn hạt tươi. Trong đó, Đăk Lăk 2.030 tấn, Lâm Đồng 1.850 tấn, Đăk Nông 780 tấn, Sơn La 220 tấn, Lai Châu 164 tấn, các tỉnh còn lại khoảng 260 tấn.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến năm 2030 cả nước sẽ vượt trên 34.500ha mắc ca. Tuy nhiên theo đánh giá của Hiệp hội Mắc ca Việt Nam thì có thể đạt 120.000ha. Trung bình mỗi năm trồng thêm được 3,6 triệu cây.

Trong số nhiều mục tiêu phát triển ngành mắc ca ở Việt Nam, ông Huỳnh Ngọc Huy cho biết, trong 10 năm tới, sẽ phấn đấu đạt doanh thu 1 tỷ USD (phần lớn để xuất khẩu) và điều này phụ thuộc vào sự vào cuộc đồng bộ, mạnh mẽ của các bộ, ngành, lãnh đạo các địa phương…

Mắc ca Việt Nam rộng đường phát triển

Phát triển cây mắc ca trên địa bàn tỉnh Kon Tum

Triển vọng trồng cây Mắc ca ở Điện Biên