Hà Nội tăng cường kiểm soát cơ sở sản xuất nông, lâm, thủy sản để bảo đảm an toàn thực phẩm

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, toàn thành phố hiện có hơn 10.374 cơ sở sản xuất, sơ chế, chế biến, kinh doanh sản phẩm nông – lâm – thủy sản cùng hơn 85.400 cơ sở nhỏ lẻ ban đầu trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản. Trong đó, cấp thành phố trực tiếp quản lý 1.173 cơ sở; cấp quận, huyện quản lý 9.201 cơ sở; và cấp xã chịu trách nhiệm quản lý trên 85.000 cơ sở sản xuất nhỏ.

Phần lớn các cơ sở đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm hoặc ký cam kết tuân thủ quy định theo Thông tư 17/2018/TT-BNNPTNT. Cụ thể, trong nhóm do thành phố quản lý, có 824 cơ sở được chứng nhận an toàn thực phẩm, 102 cơ sở đạt chứng chỉ quốc tế như HACCP, ISO 22000, và 247 cơ sở kinh doanh thực phẩm đóng gói sẵn đã ký cam kết đảm bảo an toàn.

Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Trưởng phòng Chất lượng và Phát triển thị trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), cho biết: “Qua công tác thẩm định gần đây, thành phố đã kiểm tra 1.396 cơ sở thuộc diện quản lý, trong đó 1.354 cơ sở đạt yêu cầu – chiếm hơn 96%. Các cơ sở không đạt chủ yếu do đã ngừng sản xuất, chuyển đổi ngành nghề hoặc chưa đủ điều kiện hạ tầng.”

Nông sản, thịt và thủy sản là những nhóm thực phẩm được Hà Nội tăng cường kiểm soát nhằm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng.

Song song với công tác cấp phép và kiểm tra, Sở đã tiếp nhận hơn 19.000 hồ sơ tự công bố sản phẩm chế biến nông, lâm, thủy sản kể từ năm 2018 đến nay, đồng thời thực hiện công khai minh bạch để phục vụ công tác hậu kiểm. Theo bà Hằng, việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm không chỉ giúp giảm áp lực thủ tục hành chính mà còn tăng tính tự chủ, trách nhiệm của doanh nghiệp, đồng thời giúp cơ quan quản lý tập trung vào khâu kiểm soát rủi ro sau sản xuất – nơi dễ phát sinh vi phạm nhất.

Tuy nhiên, công tác quản lý an toàn thực phẩm vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một số văn bản quy phạm pháp luật chưa được điều chỉnh kịp thời, thiếu hướng dẫn cụ thể đối với sản phẩm phối trộn hoặc chế biến thủ công quy mô nhỏ. Danh sách các cơ sở đạt chứng chỉ quốc tế như GMP, HACCP, ISO 22000 chưa được cập nhật thường xuyên, dẫn đến khó khăn trong việc đánh giá, đối chiếu và giám sát liên ngành.

Ngoài ra, tại nhiều địa phương, nguồn nhân lực chuyên trách về an toàn thực phẩm còn mỏng, cán bộ kiêm nhiệm, thiếu thiết bị xét nghiệm nhanh. Trong khi đó, nhận thức của một bộ phận người sản xuất nhỏ lẻ về quy trình đảm bảo an toàn thực phẩm, ghi nhãn, truy xuất nguồn gốc vẫn còn hạn chế, khiến công tác kiểm tra, hướng dẫn phải thực hiện thường xuyên, liên tục.

Ông Tạ Văn Tường – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội – nhấn mạnh: “Thành phố sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, Công Thương và các đơn vị liên quan để hoàn thiện hệ thống pháp lý, đồng thời kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Y tế sửa đổi Luật An toàn thực phẩm và Nghị định 15/2018/NĐ-CP theo hướng giảm tiền kiểm, tăng hậu kiểm, nâng cao mức xử phạt để đủ sức răn đe.”

Cũng theo ông Tường, một trong những giải pháp trọng tâm thời gian tới là đẩy mạnh số hóa quản lý chuỗi sản xuất nông sản, áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc QR code từ khâu trồng trọt, chăn nuôi, chế biến đến tiêu thụ. Việc này giúp người tiêu dùng dễ dàng tra cứu thông tin sản phẩm, đồng thời tăng tính minh bạch, giảm thiểu gian lận thương mại.

Bên cạnh đó, Hà Nội sẽ tăng cường kiểm tra đột xuất tại các cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm có nguy cơ cao, tập trung vào các mặt hàng như thịt, thủy sản, rau quả và sản phẩm chế biến sẵn. Những cơ sở vi phạm nhiều lần sẽ bị đình chỉ hoạt động, công khai thông tin để răn đe.

Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đang phối hợp với các quận, huyện triển khai mô hình chuỗi sản xuất nông sản an toàn. Đến nay, toàn thành phố đã xây dựng được hơn 180 chuỗi liên kết, cung cấp sản phẩm cho hệ thống siêu thị, bếp ăn tập thể và chợ đầu mối. Những mô hình này không chỉ giúp truy xuất nguồn gốc mà còn tăng giá trị nông sản từ 15 – 20% so với sản xuất nhỏ lẻ.

Ông Tường khẳng định thêm: “Hà Nội đặt mục tiêu xây dựng chuỗi cung ứng nông sản minh bạch, an toàn và bền vững – từ sản xuất đến bàn ăn. Đây không chỉ là yêu cầu quản lý mà còn là cam kết của Thủ đô với người tiêu dùng trong và ngoài nước.”

Với định hướng đó, thành phố kỳ vọng sẽ từng bước hình thành nền sản xuất nông nghiệp hiện đại, có trách nhiệm, hướng tới tiêu chuẩn quốc tế, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và củng cố niềm tin của người dân vào sản phẩm nông sản Hà Nội.