Hải quan khu vực III: Quyết liệt chặn hàng giả, bảo vệ môi trường kinh doanh lành mạnh

Thủ đoạn gian lận hàng hóa ngày càng tinh vi

Là đơn vị quản lý địa bàn cảng biển lớn nhất miền Bắc, bên cạnh nhiệm vụ thu ngân sách, Chi cục Hải quan khu vực III luôn xác định công tác đấu tranh chống gian lận thương mại, ngăn chặn hàng hóa vi phạm là nhiệm vụ trọng tâm.

Hàng hóa xuất nhập khẩu tại cảng Đình Vũ, Hải Phòng.

Theo đánh giá của Chi cục Hải quan khu vực III, tình hình vận chuyển hàng giả, hàng nhái trên địa bàn có xu hướng gia tăng, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các mặt hàng có tỷ lệ vi phạm cao là nhóm các mặt hàng nông sản, thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm…. Đáng chú ý, các đối tượng vi phạm thường xuyên thay đổi phương thức thủ đoạn nhằm đối phó và qua mắt lực lượng chức năng.

Một số thủ đoạn điển hình có thể kể đến như: bóc tách, dán đè tem nhãn để giả mạo xuất xứ; sử dụng nhãn hiệu có dấu hiệu “ngụy trang” gây nhầm lẫn với thương hiệu đã được bảo hộ nhằm đánh lừa người tiêu dùng. Nhiều trường hợp nhập khẩu nguyên liệu để gia công xuất khẩu nhưng không thực hiện đúng cam kết, thay vào đó tiêu thụ nội địa hoặc xuất khẩu hàng hóa khác không rõ nguồn gốc nhằm hợp thức hóa số nguyên liệu nhập khẩu, trốn thuế và gian lận chính sách.

Tàu chuyên dụng của Chi cục Hải quan khu vực III thực hiện tuần tra, kiểm soát trên biển.

Ngoài ra, việc lợi dụng chính sách định mức miễn thuế đối với hành khách xuất nhập cảnh để cất giấu, vận chuyển hàng hóa vi phạm cũng diễn ra ngày một phổ biến, tinh vi hơn. Hành vi này thường được thực hiện dưới hình thức trà trộn hàng hóa trong hành lý cá nhân, khó phát hiện.

Những hành vi trên không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn bóp méo thị trường, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các doanh nghiệp làm ăn chân chính và tiềm ẩn nguy cơ về chất lượng, an toàn sản phẩm đối với người tiêu dùng.

Không ngừng đổi mới phương pháp làm việc, ứng dụng công nghệ thông tin, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan

Đảm nhiệm vai trò kiểm soát khu vực cảng biển trọng điểm miền Bắc, Chi cục Hải quan khu vực III luôn chủ động đổi mới phương pháp làm việc, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường phối hợp liên ngành để phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm gian lận thương mại, sở hữu trí tuệ trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Bên cạnh công tác kiểm soát, Chi cục Hải quan khu vực III cũng đặc biệt chú trọng hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh nhiều chính sách thương mại toàn cầu liên tục điều chỉnh. Đơn vị đã tổ chức Hội nghị doanh nghiệp 2025 nhằm phổ biến, hướng dẫn quy định pháp luật về xuất xứ hàng hóa, giúp doanh nghiệp chủ động thích ứng với các thay đổi trong chính sách nhập khẩu từ các thị trường lớn. Hội nghị có sự tham gia của đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) – hội nghị không chỉ chia sẻ thông tin chuyên sâu mà còn trực tiếp giải đáp những vướng mắc thực tiễn, tạo điều kiện để doanh nghiệp cập nhật đầy đủ các quy định mới và kịp thời kiến nghị với cơ quan chức năng.

Chi cục Hải quan khu vực III tổ chức Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp FDI tháng 4/2025.

Trên tinh thần đồng hành cùng doanh nghiệp và bám sát chỉ đạo của Cục Hải quan (Bộ Tài chính), Chi cục Hải quan khu vực III đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ thiết thực nhằm giúp doanh nghiệp duy trì sản xuất, xuất khẩu trong bối cảnh Mỹ áp dụng chính sách thuế đối ứng. Cụ thể, Chi cục đã bố trí lực lượng công chức trực 24/7 (kể cả ngày nghỉ, ngày lễ) để kịp thời giải quyết thủ tục, đảm bảo thông quan nhanh chóng đối với nguyên liệu, vật tư, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất, gia công và xuất khẩu. Đồng thời, tổ chức các đoàn công tác đến làm việc trực tiếp với doanh nghiệp có thị trường xuất khẩu chủ lực tại Mỹ, nhằm trao đổi, ghi nhận khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn sản xuất và thông quan, từ đó phối hợp đề xuất giải pháp tháo gỡ và tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý.

Triển khai quyết liệt nhiều kế hoạch trọng tâm

Dự báo năm 2025, nền kinh tế tiếp tục chịu nhiều tác động tiêu cực từ xung đột quân sự, chiến tranh thương mại. Là cửa ngõ ra biển của miền Bắc - khu vực cảng Hải Phòng luôn tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại với diễn biến ngày càng phức tạp.

Trước tình hình trên, Chi cục Hải quan khu vực III chủ động bám sát địa bàn, dự báo, nhận diện phương thức, thủ đoạn mới; xác định rõ đối tượng, tuyến đường, mặt hàng trọng điểm để triển khai các biện pháp kiểm soát hiệu quả.

Theo ông Đặng Công Thành – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực III, đơn vị đảm bảo triển khai kịp thời, nghiêm túc và chất lượng các chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, UBND TP. Hải Phòng và Ban Chỉ đạo 389 các cấp trong đấu tranh, phòng chống gian lận thương mại, hàng giả dịp cao điểm.

Ông Đặng Công Thành – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực III.

Ngoài ra, tăng cường công tác thu thập xử lý thông tin, nắm chắc tình hình, tuần tra, kiểm soát, xác định địa bàn, tuyến trọng điểm; tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát hoạt động trung chuyển, quá cảnh, gửi kho ngoại quan – đặc biệt với nhóm hàng có nguy cơ vi phạm cao như thực phẩm, điện tử, hàng tiêu dùng, mỹ phẩm,… Đặc biệt, kiểm soát chặt chẽ hàng hóa xuất nhập khẩu, quá cảnh, hành lý của hành khách xuất nhập cảnh, hành lý của tổ bay, thuyền viên theo chuyến tàu, chuyến bay. Cán bộ, công chức hải quan được yêu cầu nêu cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ, kiên quyết không bao che, tiếp tay cho các hành vi gian lận thương mại.

Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động tiếp nhận thông tin từ đường dây nóng, tăng cường phối hợp trao đổi thông tin với các lực lượng chức năng trên địa bàn để kịp thời xử lý các vụ việc liên quan đến hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng cấm, hàng giả, hàng ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và môi trường kinh doanh.

Trung tâm giám sát camera trực tuyến tại Chi cục Hải quan khu vực III.

Nhờ vào việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nêu trên, trong 6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực III đã phát hiện, xử lý 15 vụ vi phạm liên quan đến sở hữu trí tuệ, hàng giả. Trong đó, đã chuyển tin báo tội phạm đối với 3 vụ, xử phạt vi phạm hành chính 10 vụ với tổng số tiền xử phạt lên tới 2,5 tỷ đồng; 2 vụ còn lại hiện đang trong quá trình xác minh, điều tra.

Trong thời gian tới, Chi cục sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông sử dụng thiết bị hiện đại như máy soi container, seal định vị, hệ thống giám sát camera trực tuyến… Việc đưa vào sử dụng máy soi container hiện đại cùng với hệ thồng seal định vị và camera trực tuyển đã giúp nâng cao đáng kể khả năng phát hiện các lô hàng trà trộn, giấu kỹ, đặc biệt là các mặt hàng có thuế suất cao và giá trị lớn, mà trước đây rất khó kiểm soát bằng phương pháp truyền thống. Qua đó, Chi cục không chỉ góp phần giữ vững kỷ cương hải quan mà còn bảo vệ môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn cho cộng đồng doanh nghiệp và người tiêu dùng.