Hàng không loay hoay vượt khó khi chỉ còn 160 chiếc máy bay

Hàng không xoay xở vì thiếu máy bay.

Theo Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng, 6 tháng đầu năm nay, do thiếu hụt đội máy bay nên các hãng hàng không Việt Nam phải điều chỉnh giảm cung ứng trên các đường bay nội địa và đây là nguyên nhân khiến thị trường nội địa giảm so cùng kỳ 2023 và 2019. Tính chung 6 tháng đầu năm có 17 triệu khách bay nội địa, giảm 19,4% so với cùng kỳ 2023. Hiện số lượng đội máy bay trong nước chỉ còn 160 chiếc so với hơn 230 chiếc trước dịch COVID-19.

Nguyên nhân, theo nhà chức trách hàng không, do việc triệu hồi động cơ của nhà sản xuất Pratt & Whitney, đồng thời do đứt gãy chuỗi cung ứng khiến thời gian bảo dưỡng, sửa chữa động cơ kéo dài.

Tổng Giám đốc Bamboo Airways Lương Hoài Nam nêu thêm một nguyên nhân là do bay nội địa hiện nay "càng bay nhiều càng lỗ nhiều" do mặt bằng chi phí hiện nay đã tăng cao mà bay nội địa vẫn bị áp cơ chế giá trần duy trì từ thời bao cấp. Do bay nội địa không có lãi nên các hãng hàng không cũng không có động lực đổ tiền ra thuê thêm nhiều máy bay. Đó là một trong các nguyên nhân khiến thị trường nội địa sụt giảm, trong khi bay quốc tế tăng trưởng mạnh mẽ. 6 tháng đầu năm, khách quốc tế đạt 21,1 triệu khách, tăng 44,3% so với cùng kỳ 2023 và tăng 3% so cùng kỳ 2019.

Ông Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp hàng không Việt Nam (VABA) - cho biết, giá thuê động cơ máy bay năm nay tăng gấp 2 lần so với năm 2019. Cụ thể, động cơ máy bay Airbus A321 có giá thuê 48.000 - 50.000 USD/tháng vào năm 2019 thì năm nay tăng lên 80.000 - 100.000 USD/tháng; động cơ máy bay Boeing 787 có giá 160.000 USD/tháng năm 2022 tăng lên 370.000 USD/tháng vào năm nay. Giá phụ tùng vật tư tăng từ 10-13%.

Tổng Thư ký VABA phân tích thêm: “Thời gian đưa động cơ đi sửa chữa bị kéo dài hơn gấp đôi. Năm 2019 mất khoảng 75 ngày thì hiện nay mất 140-160 ngày. Có những trường hợp đặc biệt lên đến 1 năm. Điều này làm thiệt hại doanh thu vì máy bay phải nằm đất kéo dài. Tình trạng tắc nghẽn không lưu, mặt đất tại các sân bay lớn trong mùa cao điểm làm thời gian bay kéo dài hơn kế hoạch, gây phát sinh chi phí. Đáng chú ý, các hãng hàng không nước ngoài liên tục mở mới, tăng tần suất trên các đường bay dài, đặc biệt là các hãng Trung Quốc, dẫn đến cạnh tranh cửa ngõ gia tăng".

Để xử lý tình trạng thiếu hụt máy bay và đáp ứng nhu cầu thị trường, Cục Hàng không Việt Nam đã yêu cầu các hãng hàng không chủ động kế hoạch khai thác và có phương án dự phòng bổ sung số lượng máy bay bị thiếu hụt do dừng bay.

Theo đó, Vietnam Airlines đã có kế hoạch tăng cường thêm 3 máy bay Airbus A320neo trong năm nay, dự kiến chiếc đầu tiên sẽ được đón chào vào đầu tháng 7. Với 182 chỗ, với 2 khoang thương gia và phổ thông, các máy bay Airbus A320neo sẽ đóng góp gần 40.000 chỗ trong dịp cao điểm hè và 299.000 ghế trong nửa cuối năm.

Nhiều nguồn tin cho biết Pacific Airlines đang tiến hành thủ tục nhận máy bay để tái hoạt động bay sau 3 tháng tạm dừng. Dự kiến ngày 20/6, Pacific Airlines sẽ tái cất cánh bay thương mại.

Ông Hoàng Nhân Chính - Trưởng Ban thư ký Hội đồng Tư vấn Du lịch (TAB) - cho biết bên cạnh việc yêu cầu các hãng bổ sung số lượng máy bay cũng cần đề xuất Chính phủ đưa ra các chính sách khuyến khích thành lập hãng hàng không mới, hỗ trợ chính sách thuế, phí và giá; tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng thuê ướt (thuê tàu bay có tổ bay); xây dựng thêm trung tâm bảo trì, sửa chữa, đại tu máy bay; khuyến khích đầu tư nước ngoài vào hàng không Việt Nam,...

Để nguồn cung không thấp hơn so 2023, Cục Hàng không cho biết sẽ tiếp tục chỉ đạo các hãng hàng không thực hiện giảm thời gian quay đầu, tối ưu hóa thời gian khai thác máy bay trong ngày, tăng cường các chuyến bay sau 22h.

Cục Hàng không Việt Nam cũng đã yêu cầu các hãng hàng không Việt Nam điều chỉnh, nâng lượt cất hạ, cánh (slot) tại một số cảng hàng không trong giờ cao điểm, chỉ đạo ổn định giá vé máy bay và đã cơ bản giảm về mức đáp ứng nhu cầu của người dân.

Đồng thời, đã triển khai nhiều giải pháp tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng hàng không mở mới, tăng cường các đường bay thẳng giữa Việt Nam và các quốc gia/vùng lãnh thổ, đặc biệt là việc khai thác trở lại các đường bay quốc tế đến các điểm du lịch.

Bộ Tài chính lý giải nguyên nhân giá vé máy bay tăng cao

Lập đoàn kiểm tra giá vé máy bay trong 3 ngày

Giá tăng vọt, nhiều cửa hàng không còn vàng SJC để bán