Chính thức áp thuế với đường nhập khẩu từ 5 nước ASEAN có nguồn gốc Thái Lan

Ngày 1/8, Bộ Công thương đã ban hành Quyết định số 1514/QĐ-BCT về việc áp dụng biện pháp chống lẩn tránh phòng vệ thương mại đối với một số sản phẩm đường mía nhập khẩu vào Việt Nam từ 5 nước ASEAN có nguồn gốc nguyên liệu của Thái Lan.

Cụ thể, từ ngày 8/8 sẽ áp dụng mức thuế chống bán phá giá là 42,99% và chống trợ cấp 4,65% (tổng 47,64%) đối với một số sản phẩm đường mía thuộc các mã HS 1701.1300, 1701.1400, 1701.9100, 1701.9910, 1701.9990, và 1702.9091 từ Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia và Myanmar. Thuế này sẽ được áp dụng từ ngày 9/8/2022 đến 15/6/2026.

Trường hợp đường nhập khẩu từ 5 quốc gia trên chứng minh được sản xuất từ mía thu hoạch tại chính nước họ sẽ không bị áp dụng các biện pháp chống lẩn tránh.

Quyết định trên được Bộ Công Thương đưa ra dựa trên cơ sở quá trình điều tra khách quan, minh bạch theo cam kết quốc tế.

Trước đó, vào tháng 6/2021, sau khi điều tra và xác định đường Thái Lan được trợ cấp, bán phá giá, Bộ Công thương đã áp dụng thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp chính thức đối với một số sản phẩm đường mía nhập khẩu vào Việt Nam có xuất xứ từ Thái Lan ở mức 47,64%.

Sau đó lượng đường nhập khẩu từ 5 nước ASEAN vào Việt Nam tăng vọt một cách không minh bạch, Hiệp hội mía đường Việt Nam đã đưa ra nghi vấn rằng có dấu hiệu “lẩn tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp” đối với đường có xuất xứ từ Thái Lan nhập khẩu vào Việt Nam thông qua nước thứ ba bằng thủ đoạn gian lận xuất xứ.

Cụ thể, tại thời điểm tháng 9/2020, tổng lượng nhập khẩu từ 5 quốc gia bị điều tra chỉ bằng 17% so với lượng nhập khẩu từ Thái Lan. Tuy nhiên, kể từ thời điểm này, lượng nhập khẩu đã gia tăng liên tục theo từng tháng, và đến tháng 8/2021, lượng nhập nhẩu từ 5 quốc gia bị điều tra đã gấp gần 10,4 lần ở mức hơn 92.100 tấn so với lượng nhập khẩu từ Thái Lan gần 9.000 tấn.

Cục Phòng vệ thương mại cho rằng có sự dịch chuyển và gia tăng nhanh và mạnh lượng nhập khẩu từ 5 quốc gia bị điều tra sau khi Bộ Công Thương tiến hành điều tra đối với hàng hóa bị điều tra có xuất xừ từ Thái Lan, nhất là thời điểm tháng 2/2021 ngay trước khi Bộ Công Thương tiến hành áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời, mức tăng lên tới gần 14.000% và tiếp tục tăng mạnh trong tháng 3 với mức tăng gần 2.600%.

Sau khi tiến hành điều tra, Cơ quan điều tra xác định rằng việc sử dụng nguyên liệu đường có xuất xứ từ Thái Lan để sản xuất và xuất khẩu một số mặt hàng mía đường sang Việt Nam của các doanh nghiệp thuộc 5 nước ASEAN là hành vi lẩn tránh biện pháp CBPG và CTC.

Ngành sản xuất trong nước đã chịu thiệt hại trực tiếp và gián tiếp do tác động của luồng hàng nhập khẩu nói trên.

Do đó, các mặt hàng mía đường nhập khẩu vào Việt Nam có nguồn gốc từ Thái Lan sẽ phải chịu mức thuế CBPG và CTC tương tự hiện đang áp dụng với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan theo Quyết định số 1578/QĐ-BCT ngày 15/06/2021 trước đó, là 47,64%.

Bộ Công Thương cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi tác động của các biện pháp phòng vệ thương mại, tình hình sản xuất, cung cầu, giá... để có biện pháp quản lý phù hợp. Việc này nhằm đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng, bình đẳng và hài hòa lợi ích giữa người nông dân trồng mía, các doanh nghiệp sản xuất đường, doanh nghiệp tiêu thụ đường và người tiêu dùng.